Τα τέσσερα περίπου χρόνια από τότε που επαναπατρίστηκα στην Ελλάδα έχω δοκιμάσει να συμμετάσχω σε δύο διαφορετικές λέσχες ανάγνωσης. Απογοητεύτηκα και από τις δύο:
Υπάρχουν πάντα ένα - δύο άτομα που μονοπωλούν την συζήτηση και οι υπόλοιποι κάθονται και παρακολουθούν αμέτοχοι αναπνέοντας συχνά και το αναμμένο τσιγάρο του διπλανού τους. Συνήθως μάλιστα αυτοί που μονοπωλούν την συζήτηση είναι μεταξύ των αντρών και αυτές που δεν λέν καλά - καλά κουβέντα είναι γυναίκες.
Μάλλον θα με πείτε δύστροπο, κουραστικό, με μηχανιστική σκέψη που σκοτώνει τον αυθορμητισμό αλλά παρόλα αυτά δεν θα αντισταθώ στον πειρασμό να γράψω πώς αντιλαμβάνομαι μια καλή λέσχη ανάγνωσης (ή για την ακρίβεια θα προτιμούσα να την ονομάσω μια ομάδα συζήτησης) που βασίζεται στις αρχές της δημοκρατίας, του σεβασμού στον πλησίον μας και της από κοινού δημιουργικότητας. Όχι στο ποιος έχει την πιο βροντερή φωνή. Τις ιδέες αυτές τις πήρα από την συμμετοχή μου σε διάφορες ομάδες εργασίας όταν ζούσα στην Σουηδία.
Η ομάδα καταρχήν δεν πρέπει να είναι πολύ μεγάλη, το πολύ 10 άτομα, έτσι ώστε να υπάρχουν προυποθέσεις για διαδραστικότητα από πλευράς όλων των μελών της.
Για την συζήτηση ορίζουμε εξ αρχής ένα, διαφορετικό για κάθε συνεδρία, άτομο που θα είναι ο συντονιστής της συζήτησης. Αυτό το άτομο θα είναι υπεύθυνο να τηρείται ένα χρονικό πλαίσιο αλλά και να μην ξεφεύγει πολύ η κουβέντα.
Ξεκινούμε ακριβώς την προκαθορισμένη ώρα (άντε το πολύ 10 λεπτά αργοπορημένοι). Όσοι αργήσουν, άργησαν.
Αρχίζουμε με το να συστηθεί ένας - ένας στους υπόλοιπους με το όνομα του και να αναφέρει ίσως και ένα – δυό πράγματα για τον εαυτό του.
Επιλέγουμε ένα θέμα για το οποίο έχει προετοιμάσει μια σύντομη αλλά περιεκτική εισήγηση ένα διαφορετικό κάθε φορά άτομο. Λέγοντας σύντομη εισήγηση εννοώ το πολύ 15 λεπτά. Από κεί και πέρα νομίζω ότι κουράζουμε και οι ακροατές δεν ακούν πλέον προσεκτικά.
Μετά ο συντονιστής ζητά γνώμη επί του θέματος από κάθε μέλος της ομάδας με την σειρά. Το κάθε μέλος βέβαια δεν θα επιτρέπεται να μονοπωλεί την συζήτηση αλλά να ολοκληρώνει την άποψη του μέσα το πολύ σε πέντε λεπτά. Αυτό θα γίνει έως ότου όλα τα μέλη της ομάδας να πουν το καθένα την γνώμη του (όσοι δεν θέλουν να πουν τίποτε θα μπορούν να πουν απλά “δεν έχω να προσθέσω τίποτε”, πρέπει όμως να τους δοθεί η ευκαιρία να το πουν έστω και αυτό). Είναι χρέος του συντονιστή να φροντίζει ώστε να μη διακόπτεται όποιος έχει τον λόγο αλλά και να μην ξεπερνά τα χρονικά όρια.
Μετά από αυτό τον κύκλο (ο οποίος μαζί με την εισήγηση παίρνει γύρω στην μια ώρα για να ολοκληρωθεί) μπορεί να επακολουθήσει μια πιο ελεύθερη συζήτηση για όσους θέλουν να συνεχίσουν.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
5 comments:
Αργύρη, δεν έχω χρόνο να σου απαντήσω ολοκληρωμένα αυτή τη στιγμή, προφταίνω μόνο να σου πω πως εγώ ήμουν από τους πρώτους που έφτασε στη συνάντηση και πως οι συστάσεις, ακριβώς όπως το λες, έγιναν μια, δυο και τρεις φορές, για τον καθένα που έμπαινε. Από ένα σημείο και μετά, κυρίως όταν άρχισε η παρουσίαση, λογικό ήταν να κοπούν. Όπως σωστά το λες, όποιος αργήσει άργησε, και δεν γίνεται να συστηνόμαστε όλη την ώρα. Εν πάσει περιπτώσει, αν και σε αρκετά συμφωνούμε, μην το κάνουμε και προσκοπισμό. Έχουν γίνει μυριάδες συζητήσεις πάνω στο θέμα, και για τα συμπεράσματα που βγήκαν (απ΄ όσους δεν απογοητεύτηκαν με το πρώτο ή με το δεύτερο, αλλά το πάλεψαν λίγο), μπορούμε να τα πούμε αργότερα.
Βασίλης
Εγώ βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον το «Σουηδικό» μοντέλο που προτείνεις. Είναι όμως κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που κάναμε μέχρι τώρα. Το μοντέλο που ακολουθούσαμε ήταν στην ουσία «μάζωξη παρέας με θέμα» που λειτουργούσε ως έναυσμα για συζητήσεις. Δεν υπάρχει για μένα ουσία στο ερώτημα πιο από τα δύο είναι καλύτερο, είναι σαν λες «ποια είναι καλύτερη, η σπανακόπιτα ή η τυρόπιτα;» Σε κάποιους αρέσει ή ταιριάζει το ένα και σε κάποιους το άλλο. Προσωπικά (και νομίζω και σε άλλους)μου αρέσουν εξίσου, νομίζω ότι θα μπορούσα να λειτουργήσω και να ευχαριστηθώ και στα δυο. Υπάρχουν κάποιες αντικειμενικές δυσκολίες (πχ όπως σωστά γράφεις, αυτό το μοντέλο μπορεί να λειτουργήσει μόνο με περιορισμένο αριθμό ατόμων) αλλά θα ήθελα να το δοκιμάσω.
Υπήρχαν πολλά που δεν πήγαν καλά στην συνάντηση της λέσχης αναγνωστών, όπως και πολλά που πήγαν πολύ καλά. Κανένας μας δεν έχει την «χρυσή συνταγή» για το πώς λειτουργούν αυτά τα πράγματα, δοκιμάζουμε, πειραματιζόμαστε, συζητάμε, προτείνουμε και ο καθένας το οργανώνει όπως το φαντάζεται. Θα χαιρόμουν πάρα πολύ να οργάνωνες μια συνάντηση όπως την έχεις στο μυαλό σου και θα έχεις την αμέριστη και ειλικρινή συμπαράσταση και βοήθεια μου (όπως και πολλών άλλων μελών του συλλόγου) σε ότι χρειαστείς. Άλλωστε αυτό είναι και η ουσία του συλλόγου, άνθρωποι με ανησυχίες και ιδέες που προσπαθούν να προτείνουν στους υπόλοιπους πράγματα και να δοκιμάσουν αυτά που προτείνουν οι άλλοι.
Γιατί όχι. Αναλαμβάνω ευχαρίστως να είμαι συντονιστής σε μία από τις επόμενες συναντήσεις.
Αργύρη, μια που παρουσίασα θα συμφωνήσω ότι πράγματι για μια ακόμη φορά βγήκα εκτός χρόνου παρόλο το ξυπνητήρι κασι παρόλη την πρόβα σπίτι. Θα μπορούσα να είμαι εντός χρόνου (πάντως όχι το τέταρτο γιατί δεν είναι απλώς μια συζήτηση, είναι παρουσίαση και η συζήτηση ακολουθεί-βγαίνει μέσα από τη δυναμική της ομάδας) αν ακολουθούσα πράγματι αυτό που πρότεινες και δεν άφηνα κανένα να με διακόψει, αλλά έχω την αίσθηση ότι θα πλησιάζε τους συνηθισμένους μονόλογους της TV οπού διαφωνώ. Επίσης δεν νομίζω ότι κανείς επάνω στη ροή της παρουσίασης δεν είχε τη δυνατότητα να διακόψει για απορίες, σχολιασμό και ανάλογα με το πως το είχα σχεδιάσει να κινηθεί η κουβέντα (δες τις 2 παρεμβάσεις του δάσκαλου Μιχάλη οι οποίες κρατήθηκαν για απάντηση στο τέλος). Για τις συστάσεις ισχύει ότι δήλωσε και ο Βασίλης. Για την ώρα στο πλαίσιο της συνέπειας μας και του προσωπικού χρόνου το μόνο που μπορώ να συμφωνήσω κι εγώ μετά το 10λεπτο αρχίζουμε και ο αργπορημένος ας χάσει κάτι.
Τι θέμα των τσιγάρων φαίνεται ότι ο χώρος είναι ακατάλληλος λόγω μη εξαερισμού και η θέση μου είναι ότι εγώ δεν θα καπνίσω από εκεί και πέρα είναι θέμα προσωπικό για κάθε καπνιστή τι θα κάνει. (Γενικά είμαι κατά του απαγορεύεται, αλλά υπερ της αυτοδεσμευσης)
και είναι αυτή ακριβώς η άρνηση προς τις απαγορεύσεις που με κάνει επιφυλακτικό για τον "σφιχτό" τρόπο παρουσιάσεων. Και πάλι όλα τα θέματα που βάζεις προς συζήτηση ωστε να αυτοδεσμευτούμε για το πως και τι θέλουμε
Φάνη ούτε και εγώ εννοώ ότι όταν κάποιος έχει σειρά να μιλήσει, απαγορεύεται οι άλλοι να πουν ένα σύντομο σχόλιο ή να κάνουν μια μικρή ερώτηση. Πιστεύω όμως ότι είναι καλό να υπάρχει κάποιος συντονιστής που θα βοηθά να μιλήσουν όλοι και θα διευκολύνει αυτόν που έχει σειρά να ολοκληρώσει την σκέψη του .
Η εισήγηση πιστεύω ότι πρέπει να είναι περισσότερο ένα σύντομο έναυσμα για συζήτηση και λιγότερο μεταφορά γνώσεων. Το κομβικό πάντως σημείο μιας ομάδας συζήτησης πρέπει να είναι, κατά την γνώμη μου, η συζήτηση και όχι η εισήγηση.
Για το τσιγάρο παραθέτω ένα απόσπασμα από τον συγγραφέα Νίκου Δήμου:
“Επειδή είμαι εναντίον της βίας, κάθε είδους βίας, είμαι και εναντίον της βίας που ασκούν οι καπνιστές, υποχρεώνοντας τους μη καπνιστές να εισπνέουν τον καπνό τους. Το παθητικό κάπνισμα επιβαρύνει σοβαρά την υγεία.
Είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι καπνιστές είναι ελεύθεροι να επιλέξουν τον καρκίνο των πνευμόνων, την αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή το έμφραγμα – αλλά ΜΟΝΟ για τον εαυτό τους”.
Post a Comment