27 December 2014

Ιατρείο και Τέχνη.


Εδώ και αρκετά χρόνια με προβληματίζει το πώς πρέπει να διακοσμεί κανείς ένα Ιατρείο και το τι μουσική θα πρέπει να παίζει στην αίθουσα αναμονής των ασθενών.

 Γενικά νομίζω ότι η τέχνη μπορεί να συνεισφέρει στην ίαση ή την ανακούφιση των ασθενών. Με ποιο τρόπο; Με το να τους βοηθήσει να χαλαρώσουν και να ηρεμήσουν αλλά ταυτόχρονα με το να τους δώσει και μια νότα ζωντάνιας και αισιοδοξίας.

 Για τον λόγο αυτό προτιμώ να έχω στους χώρους του Ιατρείου πίνακες με ήρεμα τοπία από την φύση, τέτοια όμως που να μη μελαγχολούν.

 Είμαι αντίθετος στο να βάζει κανείς αφίσες από φαρμακευτικές εταιρείες αφενός γιατί καταντά κανείς το ιατρείο του χώρο διαφήμισης εταιρειών αλλά και γιατί συνήθως αυτές οι αφίσες παραπέμπουν σε αρρώστιες και όχι σε υγεία πράγμα το οποίο δεν θέλω. Αντιθέτως αφίσες από κρατικές υπηρεσίες με μηνύματα που συχνά έχουν να κάνουν με την προώθηση της υγείας πιστεύω ότι έχουν μια θέση. Έχουν άλλωστε και το πλεονέκτημα να βοηθούν αυτόν που έρχεται στο Ιατρείο να καταλαβαίνει ότι δεν είναι απλά ένα καλά διακοσμημένο σπίτι αλλά ένας επαγγελματικός χώρος. Αρκεί να είναι αφίσες που δεν τρομάζουν τον ασθενή. Δεν διστάζω επίσης να βάζω ένα ταμπελάκι στο δωμάτιο αναμονής που γράφει ”Παρακαλώ μην καπνίζετε”. Αφενός έχω δει τότε ότι οι ασθενείς όντως δεν καπνίζουν μέσα στο Ιατρείο, αφετέρου τονίζεται και πάλι ότι ο χώρος είναι επαγγελματικός.

 Στο θέμα μας ίσως εμπίπτει και το θέμα των εντύπων που μπορεί να έχει κανείς στον χώρο αναμονής. Εκεί πιστεύω ότι χρειαζόμαστε έντυπα τα οποία κινούν το ενδιαφέρον χωρίς όμως να παίρνουν ξεκάθαρη πολιτική ή θρησκευτική θέση και χωρίς φυσικά να ταράζουν ιδιαίτερα ή να προκαλούν απαισιόδοξα αισθήματα. Αποφεύγω επίσης τα lifestyle περιοδικά τα οποία κατά την γνώμη μου σχετίζονται περισσότερο με καταναλωτισμό και καταναγκασμό, και λιγότερο με ελευθερία σκέψης και δράσης.

 Στα πλαίσια αυτά, είμαι αρκετά επιφυλακτικός στο να διακοσμώ το ιατρείο μου με εικόνες θρησκευτικού περιεχομένου και αν το κάνω, προσπαθώ να είναι διακριτικές.

 Όσον αφορά την μουσική προσπαθώ να ακολουθώ τις ίδιες αρχές. Δηλαδή ψάχνω μουσική που να χαλαρώνει και να ηρεμεί. Δεν θέλω όμως να φέρνει μελαγχολία ή να είναι ιδιαίτερα αισθησιακή. Προτιμώ επίσης να είναι μουσική χωρίς λόγια για να μπορεί κανείς να συγκεντρώνεται ευκολότερα στις δικές του σκέψεις. Επιδιώκω επίσης η ένταση της μουσικής να είναι τέτοια ώστε να μπορεί κανείς να διαβάζει, αν θέλει, χωρίς να ενοχλείται από αυτή.

 Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται καλά στην θεωρία. Στην πράξη όμως δεν είναι και τόσο εύκολο να τα βρει κανείς όλα μαζί μέσα σε ένα έργο. Πάντως μέχρι τώρα η μουσική που φαίνεται να ταιριάζει περισσότερο στα κριτήρια μου είναι ο Μότσαρτ. Αλλά όχι οποιοσδήποτε Μότσαρτ. Ψάχνω να βρω έργα του που να είναι σε μείζονα κλίμακα (ματζόρε/dur) και αποφεύγω αυτά που είναι σε ελάσσονα (μινόρε/minor). Οι μείζονες κλίμακες έχουν γενικά στην μουσική ένα πιο αισιόδοξο και ζωντανό τόνο ενώ οι ελάσσονες κλίμακες είναι μεν γλυκές αλλά ρέπουν περισσότερο στην αναπόληση και την μελαγχολία.

 Θα μου πει κανείς γιατί σώνει και καλά να βάλουμε μουσική στο χώρο αναμονής. Πιστεύω ότι εκτός από το ότι η προσεκτικά διαλεγμένη μουσική μπορεί να ηρεμήσει και να αναπτύξει θετικά αισθήματα, έχει και άλλο πρακτικό σκοπό: Δηλαδή το να μην ακούγεται στον χώρο αναμονής το τι συζητιέται μέσα στο εξεταστήριο μεταξύ του Ιατρού και του Ασθενούς. Βέβαια για τον λόγο αυτό θα μπορούσε να έχει κανείς μια τηλεόραση και υπάρχουν τώρα πια πολλοί γιατροί πού έχουν στο χώρο αναμονής μια συσκευή. Εμένα η τηλεόραση με βρίσκει αντίθετο αν παίζει ειδήσεις ή κουτσομπολίστικα προγράμματα γιατί δεν νομίζω ότι προκαλούν ψυχική ανάταση, ούτε και ηρεμία. Αντίθετα θα μπορούσα να φανταστώ να παίζει η τηλεόραση βιντεοκασέτες με ντοκιμαντέρ που έχουν θέματα παρμένα από την φύση, καθώς και ταξιδιωτικά ή μουσικά ντοκιμαντέρ. Ένα από τα θετικά βέβαια της τηλεόρασης είναι ότι σε περίπτωση που στο χώρο αναμονής κάθεται και η γραμματέας του Ιατρείου, αυτή αισθάνεται λιγότερο υποχρεωμένη να πιάσει κοινωνική κουβέντα με τους ασθενείς.

 Προτίμησα πάντως να γράψω το κείμενο αυτό σε πρώτο πρόσωπο, έχοντας συναίσθηση του πόσο υποκειμενικά είναι όλα αυτά: Ιδιαίτερα τα θέματα που άπτονται της τέχνης και γενικότερα της αισθητικής, νομίζω ότι δεν επιδέχονται δογματισμούς.

No comments: