28 January 2009

An intimate stranger ( Ένας έμπιστος ξένος)

Κάποτε διάβασα ότι ο ιδανικός Γενικός Ιατρός είναι ένας intimate stranger. Ένας ξένος δηλαδή με τον οποίο όμως ο Ασθενής να μπορεί να μιλήσει για εμπιστευτικά πράγματα. Ο χαρακτηρισμός αυτός μου φάνηκε πολύ εύστοχος.

Φαίνεται πως ο Ασθενής θέλει κάποιον για τον οποίο δεν γνωρίζει και πολλά πράγματα για το παρελθόν του ή ακόμη και για το παρόν του, αλλά που δίνει την εντύπωση στον Ασθενή ότι ο Ασθενής μπορεί να του εμπιστευτεί πράγματα χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να διαρρεύσουν.

Ίσως για αυτό οι πιο πετυχημένοι Ιατροί, να είναι συχνά μεταξύ αυτών που εργάζονται σε άλλη πόλη ή ακόμη καλύτερα και σε άλλη χώρα από τον γενέθλιο τόπο τους.
Και ίσως για αυτό στην Βόρεια Ευρώπη τουλάχιστον, επιμένουν ότι ο Ιατρός δεν πρέπει να είναι κάποιος οικογενειακός φίλος ή παλιός γνωστός αλλά κάποιος τρίτος.

Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα με το να είναι κανείς stranger δηλαδή ξένος:
Ο Ασθενής πλάθει για αυτόν το ξένο την εικόνα που ο ξένος δίνει για τον εαυτό του και όχι την εικόνα που πιθανώς να έχουν δώσει στον Ασθενή οι πρόγονοι του ξένου. Το ίδιο βέβαια ισχύει και από την αντίστροφη πλευρά, δηλαδή ο ξένος μπορεί να δεί συνήθως τον Ασθενή του με πιο αντικειμενικό τρόπο και με λιγότερες προκαταλήψεις από κάποιον Γιατρό που εκτός από τον Ασθενή ξέρει από παλιά και τους προγόνους του Ασθενούς και γενικότερα την ιστορία της οικογένειας του Ασθενούς. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι σαν stranger, σαν ξένος, ο Ιατρός, μπορεί πιο εύκολα να παίξει τον ρόλο του ψυχοθεραπευτή πάνω στον οποίο ο Ασθενής είναι ελεύθερος να αντικατοπτρίσει ότι θέλει, μια και ο άγνωστος άνθρωπος είναι σαν ένα άγραφο χαρτί. Για να μη πούμε και ότι ο ξένος, ο stranger, προκαλεί λιγότερο την ζήλια των Ασθενών του ενώ αντιθέτως μπορεί πιο εύκολα να αποσπάσει τον θαυμασμό τους μια και περιβάλλεται από το μυστήριο που πάντα είναι συνυφασμένο με την έννοια του ξένου..

Τώρα το πώς ο stranger θα μπορέσει να γίνει και intimate (έμπιστος) αυτό είναι μια άλλη παράγραφος:
Πρέπει η όλη συμπεριφορά του Ιατρού να εμπνέει εμπιστοσύνη. Αφενός να είναι κανείς επιστημονικά επαρκής αφετέρου να μην δίνει κανείς την εντύπωση του κουτσομπόλη, αυτού που του ξεφεύγουν μυστικά, ή αυτού που προσπαθεί να αποσπάσει με άτιμο τρόπο οικονομικά, συναισθηματικά ή ακόμη και σεξουαλικά οφέλη από τους Ασθενείς του. Πρέπει βέβαια να δείξει κανείς και μια εικόνα ανθρώπου αρκετά ισορροπημένου που δεν απέχει και πολύ από τις νόρμες της τοπικής κοινωνίας αλλά ο οποίος όμως είναι και έτοιμος να ακούσει χωρίς προκαταλήψεις το οτιδήποτε.

Βέβαια ο intimate stranger είναι και αυτός ένας άνθρωπος και έτσι ο τέλειος intimate stranger είναι περισσότερο μια εξιδανίκευση παρά μια πραγματικότητα.

Σε χώρες μάλιστα που ο επαγγελματισμός είναι είδος σε έλλειψη δεν είναι παράξενο που ο κόσμος προτιμά παρόλα αυτά γιατρούς που είναι γνωστοί γνωστών για να μπορεί, αν μη τι άλλο, να ζητήσει τον λόγο από τους γνωστούς….

Άλλωστε τίποτε δεν είναι απόλυτο. Υπάρχουν και παραδείγματα Ιατρών που διέπρεψαν στο μέρος που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Υποψιάζομαι όμως ότι και αυτοί φρόντισαν με τον τρόπο τους, να γίνουν intimate strangers.

24 January 2009

Ο δρόμος βάφτηκε.

Ο μικρός Πιερότος

όταν την Κολομπίνα αγάπησε

έστυψε τη στολή του

πλημμύρισε το δρόμο χρώματα

κι ύστερα

σαν το κεράκι κάηκε



Δημήτρης Λιοσάτος


http://www.avgi.gr/NavigateActiongo.action?articleID=428872

21 January 2009

Ιατρική και Πολιτική.

"Medicine is a social science, and politics is nothing but medicine on a large scale."


Rudolf Ludwig Karl Virchow (1821 - 1902)

( a German doctor, anthropologist, public health activist, pathologist, prehistorian, biologist and politician. His famous report titled "Report on the Typhus Epidemic in Upper Silesia" is an absolute classic and established him as one of the founding fathers of social medicine.)





http://en.wikipedia.org/wiki/Rudolf_Virchow

17 January 2009

Στα καλαφατιά.

Παρακάτω παραθέτω ένα κείμενο του Καβαλιώτη λογοτέχνη Κώστα Καναβούρη, που δημοσιεύθηκε στην Αυγή της 24/02/2002. Αναφέρεται σε ένα ταπεινό όσο και ζεστό καφενεδάκι στην Καβάλα στα καλαφατιά. Μπορεί να το βρεί κανείς εύκολα γιατί είναι μόνο του στην περιοχή εκείνη. Προτείνω ανεπιφύλακτα να το επισκεφτείτε όσο ακόμη υπάρχει.


Δεν κάνει κρύο. Κάνει βράδυ στη γενέτειρα. Και ψιλοβρέχει. Κάνει σκοτάδι απαλό. Κι εμείς βραδιάζουμε όπως οι λέξεις που αποσιωπούνται μέσα στα ποιήματα. Εδώ που μεγαλώσαμε. Όπως οι λέξεις μέσα στα ποιήματα. Πίσω μας ο καιρός, μπροστά μας ο καιρός. Αριστερά μας η συνοικία της Αγίας Βαρβάρας. Κάπου μαντεύεται το σπίτι όπου έζησε ο πατέρας. Πίσω μας ο τόπος όπου ήταν οι παράγκες με τους πρόσφυγες. Και το χυτήριο της πρώτης-πρώτης φωτιάς που έμπαινε στο χώμα για να γίνει σχήμα που θα ωθούσε τα καϊκια στο πέλαγος. Μια προπέλα. Ακόμα γυρνάει μέσα στο χώμα και μέσα στη θάλασσα. Μαζί με μυρωδιά ξύλου καθώς χτιζότανε τα καϊκια, μίνιο και φούμο, φωτιά και πάλι φωτιά, φωνές που σέρναν τα σκαριά στο έδαφος κι άλλες φωνές όταν τα σελαγίζανε στο πέλαγος. Κάνει βράδυ στη γενέτειρα. Στα δεξιά μας αχνοφέγγει η πίσω πλευρά (μη ρωτάς γιατί πίσω κι όχι μπροστά) της συνοικίας Παναγία. Εδώ, ένας μικρός κόλπος. Το καρνάγιο, το καλαφάτι, τα καλαφατιά. Όπως θέλεις πες το. Το "εδώ" δεν αναιρείται γιατί προέρχεται από παντού. Εδώ. Στα καλαφατιά. Κάνει βράδυ. Και ψιλοβρέχει. Η μια αλήθεια βγαίνει μέσα από την άλλη αλήθεια και με την κάθε σταγόνα της νυκτός γίνεται καινούργια αλήθεια χαμόγελου και δακρύων.

Εδώ στα καλαφατιά. Με νωπές ακόμα τις χαραμάδες ανάμεσα στα ξύλα των καϊκιών όπου καλαφατίζαν οι μαστόροι, γνωρίζοντας την χαλασία της θάλασσας κι ο ήχος ακουγότανε μέχρι την μνήμη και μέχρι τα κρατητήρια της Ασφάλειας και μέχρι τα πατητήρια του μέλλοντος τώρα με το πικρό κρασί του. Κι εκείνοι καλαφάτιζαν και μίνιαραν και φούμαραν κι έφευγαν για ψαρέματα που σπαρταρούσαν από απελπισμένη ελπίδα. Εδώ. Στο καρνάγιο της γενέτειρας.

Κάνει βράδυ. Στο καφενείο είμαστε τρεις αγαπημένοι. Βράδυ. Αυτός που έρχεται να πάρει παραγγελία είναι νέος. Αμούστακος σχεδόν. Μερακλής όμως για να είναι εδώ. Δεν ξέρει ότι εδώ μεγαλώσαμε, αλλά είναι εδώ. Το καινούργιο απελπισμένο εδώ. Η διάρκεια στο δικαίωμα της ελπιδοφόρου απελπισίας ανάμεσα στην Παναγία και την Αγία Βαρβάρα. Ένας μικρός Άη Νικόλας. Παίρνει την παραγγελία και φεύγει στο δικό του παρελθόν. Μπορείς εύκολα να φύγεις όταν είσαι εδώ.

Το μαγαζί είναι μικρό, σχεδόν ανύπαρκτο. Αν δεν είσαι από την Καβάλα, θα το προσπεράσεις. Οι τρεις μας καθόμαστε κι οι πλώρες των καϊκιών είναι κυριολεκτικά πάνω από τα κεφάλια μας. Οι πλώρες των ερώτων μας. Δεν είναι διακόσμηση. Είναι η απέραντη δημιουργία της δουλειάς. Κρέμονται από τον ουρανό τα καϊκια πάνω από τα κεφάλια μας.

Ζητώ την άδεια να βγω έξω. Να περπατήσω μέσα στο καλαφάτι. Ο νεαρός χαμογελάει. Βγαίνω. Περπατώ ανάμεσα στα καϊκια. Σκοτάδι. Σκοντάφτω στο ακατάστατο έδαφος της μνήμης και σ' αντικείμενα που δεν γνωρίζω. Μιλώ στα παπούτσια μου: να ξέρατε πού σας έφερα... Φτάνω στη θάλασσα. Ψιλοβρέχει. Κρύβομαι κάτω από ένα τεράστιο καϊκι. Ανάβω τσιγάρο. Βλέπω τη θάλασσα. Βλέπω τους αγαπημένους μου απόντες να περπατούν επί των κυμάτων. Επιστρέφω στο καφενείο. Ο νεαρός έχει πιάσει το μπουζούκι. Άλλος ένας με την κιθάρα. Δυο κορίτσια με την ομορφιά τους. Τραγουδάνε. Μόνο ρεμπέτικα. Με αθώα έπαρση καθώς τα καϊκια κρέμονται πάνω από το κεφάλι μας και ισορροπούνε στα ίδια παλιά μπουντέλια τ' ουρανού και της βροχής.

Τραγουδήσαμε κι εμείς οι τρεις: "Χαράματα η ώρα τρεις, θα 'ρθω να σε ξυπνήσω". Δεν ξέρω ποιον, δεν ξέρω τι θα ξυπνήσουμε, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα γίνει.


http://www.avgi.gr/NavigateActiongo.action?articleID=152563

12 January 2009

Λίστα συνιστώμενων φαρμάκων από το Σουηδικό κράτος.

 Στη Σουηδία το μεγαλύτερο μέρος των φόρων που πληρώνουν οι πολίτες πηγαίνει στην τοπική αυτοδιοίκηση σε δημοτικό και νομαρχιακό επίπεδο. Ένα μικρότερο μέρος πηγαίνει στην κεντρική κυβέρνηση στην Στοκχόλμη, η οποία αναδιανέμει τα χρήματα αυτά σε όλη την επικράτεια αναλόγως των προτεραιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης.

 Η χώρα είναι μοιρασμένη σε 23 νομούς. Ο κάθε νομός είναι υπεύθυνος για το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων της υγειονομικής περίθαλψης των κατοίκων του (λειτουργία Κέντρων Υγείας, Νοσοκομείων, πληρωμές Ιατρών και υπόλοιπου Προσωπικού).

 Ο νομός επιβαρύνεται επίσης για το μεγαλύτερο μέρος της φαρμακευτικής περίθαλψης των κατοίκων του. Ο κάθε νομός βγάζει τις δικές του προτάσεις (λίγο ή πολύ δεσμευτικές) προς τους Ιατρούς που εργάζονται μέσα στα γεωγραφικά όρια του (εντός και εκτός Νοσοκομείων), για το ποια φάρμακα θεωρούνται ότι έχουν την πιο ευνοική σχέση κόστους / αποτελεσματικότητος. Αυτά τα φάρμακα εκδίδονται υπό την μορφή μιας λίστας φαρμάκων και είναι περίπου η ίδια σε όλη την Σουηδία με μικρές διαφορές από νομό σε νομό. Η λίστα αυτή ανανεώνεται τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο και ισχύει και για τους Γιατρούς της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και για τους Νοσοκομειακούς. Εδώ και καιρό η Σουηδία είναι προσανατολισμένη κατά κύριο λόγο σε γενερικά σκευάσματα.

 Παρακάτω παραθέτω ενδεικτικά ένα σύνδεσμο με την λίστα φαρμάκων του νομού Jönköping για το 2014.
(Αν κάνει κανείς κλικ στους υπότιτλους κάτω από την επικεφαλίδα  Rådgivande listan 2014
βλέπει τότε κανείς πίσω από κάθε υπότιτλο [ο οποίος αντιστοιχεί σε μια ασθένεια ή σύμπτωμα], στην αριστερή στήλη το εμπορικό όνομα των προτεινόμενων φαρμάκων και στη δεξιά στήλη το αντίστοιχο όνομα της δραστικής ουσίας. Μπορεί τότε κανείς και χωρίς να ξέρει Σουηδικά να μαντέψει ποιά φάρμακα θεωρεί η επίσημη Σουηδική Πολιτεία τα πιο ευνοικά από άποψη κόστους/ αποτελεσματικότητος):

http://www.lj.se/index.jsf?nodeId=26448&nodeType=12


Υστερόγραφο:

Μπορεί κανείς να βοηθηθεί στην κατανόηση της λίστας και από τον online μεταφραστή της google:
https://translate.google.gr/?hl=el&tab=wT#sv/el/

Επίσης για την λίστα φαρμάκων του νομού Jönköping

όπου          1=1:a handsval = Φάρμακο 1ης επιλογής,                         2=2:a handsval = Φάρμακο 2ης επιλογής.

όπου          D = Får förskrivas av distriktssköterska enligt särskilda regler = φάρμακο που μπορεί να συνταγογραφηθεί και από Νοσηλεύτρια εξειδικευμένη στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

όπου          ATL = Apotekstillverkat läkemedel. Produkt-faktablad kan erhållas från närmaste apotek. = Γαληνικό σκεύασμα.

όπου         +75 = Läkemedel som bör undvikas till patienter äldre än 75 år. Grundar sig på Socialstyrelsens indikatorer för god läkemedelsterapi hos äldre. = να αποφεύγεται σε ασθενείς ηλικίας άνω των 75 ετών.

Παραθέτω επίσης και την λίστα φαρμάκων του νομού της Στοκχόλμης για το 2013:

http://klokalistanprod.nocom.net/2013           (kloka listan = η έξυπνη λίστα)

την λίστα φαρμάκων της περιφέρειας της Skåne για το 2013:

http://www.skane.se/Upload/Webbplatser/Lakemedel/Dokument/PDF/Listan%202013/Sk%C3%A5nelistan%202013.pdf

και

http://www.skane.se/sv/Webbplatser/Lakemedelsradet/Rekommendationer_riktlinjer/Skanelistan

την λίστα φαρμάκων της περιφέρειας της Västra Götaland για το 2013:

http://epi.vgregion.se/upload/L%C3%A4kemedel/REK%202013/REKlistan_2013_webb.pdf

και

www.vgergion.se/vardgivarstod

την λίστα φαρμάκων του νομού της (Landstinget i Östergötland) για το 2013:

http://www.lio.se/pages/118180/REK-lista_webb.pdf

και

http://www.lio.se/lakemedel

Μοιάζουν πάνω κάτω με αυτή του νομού Jönköping που έχω ήδη παραθέσει.

11 January 2009

Ὁ μὲν βίος βραχύς...

Νομίζω ότι πρέπει να έχει δουλέψει κανείς μερικά χρόνια σαν Γιατρός για να μπορέσει να νιώσει εξ'ολοκλήρου τί εννοούσε ο πατέρας της Ιατρικής ο Ιπποκράτης όταν περιγράφοντας τις δυσκολίες της Τέχνης του έλεγε:


Ὁ μὲν βίος βραχύς,
ἡ δὲ τέχνη μακρή,
ὁ δὲ καιρὸς ὀξύς,
ἡ δὲ πεῖρα σφαλερή,
ἡ δὲ κρίσις χαλεπή.


H ζωή είναι σύντομη,
η δε ιατρική μακρόχρονη,
η ευκαιρία φευγαλέα
και η πείρα απατηλή,
η ορθή κρίση των πραγμάτων είναι δύσκολη.


Ars longa,
vita brevis,
occasio praeceps,
experimentum periculosum,
iudicium difficile.


Life is short,
[the] art long,
opportunity fleeting,
experience misleading
and judgment difficult.

Livet är kort;
konsten är lång;
tillfället flyktigt;
erfarenheten bedräglig;
omdömet svårt.

Μη κλαίς επειδή τελείωσε.

Μην κλαις επειδή τελείωσε.
Χαμογέλα επειδή συνέβη.


Dr. Seuss,1904-1991,Αμερικανός συγγραφέας

09 January 2009

Σε τι συνίσταται η δουλειά μας ως Ιατρών;

Στη γλωσσολογία μιλάμε συχνά για δάνεια και αντιδάνεια. Ας δούμε λοιπόν ένα παράδειγμα.

Ας δούμε για την ακρίβεια μια μετάφραση από τα Σουηδικά στα Νέα Ελληνικά κάποιου ρητού το οποίο οι Σουηδοί το πήραν με τη σειρά τους από τον πατέρα της σύγχρονης Ιατρικής τον Ιπποκράτη.

"I bland kan vi bota,
ofta lindra
men alltid trösta"

"Μερικές φορές μπορούμε να θεραπεύσουμε,
συχνά μπορούμε να ανακουφίσουμε,
αλλά πάντα μπορούμε να παρηγορήσουμε."

02 January 2009

Είθε ο Νέος Χρόνος.

Το ξέρω. Έχω καταντήσει το blog μου, αντιγραφή των κειμένων του Νίκου Δήμου, αλλά δεν μπορώ να αντισταθώ να παραθέτω μερικά γραπτά του που μου αρέσουν ιδιαίτερα, όπως το παρακάτω:

Είθε
ο νέος χρόνος
να μας φέρει
λιγότερα

λιγότερο πόνο σε αυτούς που πονούν,
λιγότερο μίσος σε αυτούς που μάχονται,
λιγότερη στέρηση σε όσους στερούνται,
λιγότερο πόλεμο, λιγότερο θάνατο,
λιγότερη καταπίεση, λιγότερη εκμετάλλευση,
λιγότερη δυστυχία και λιγότερη οδύνη.

Κι αν τύχει και φέρει μαζί
λιγότερη αφθονία και λιγότερη απόλαυση
λιγότερο πλούτο και λιγότερη καλοπέραση

Ίσως τότε μας χαρίσει
λιγότερη ελαφρομυαλιά και λιγότερη σπατάλη
λιγότερη επιπολαιότητα
και λιγότερη αυθάδεια.

Ίσως τα λιγότερα
είναι περισσότερα…


http://www.ndimou.gr/newsarticle_gr.asp?news_id=323