Οι αριθμοί ξεσκέπασαν το πάρτι με τις τιμές στα φάρμακα.

01/12/2013.
ΕΘΝΟΣ.
του Δημήτρη Καραγιώργου.

Μύθος αποδεικνύεται η μείωση -λόγω κρίσης- της κατανάλωσης φαρμάκων στη χώρα μας. Αλήθεια είναι ότι αυτό που «ξεφουσκώνει» είναι το ποσό που δαπανούμε ως χώρα και ως πολίτες για την αγορά τους.
Η μείωσή του οφείλεται -σχεδόν αποκλειστικά- στο συνεχές ψαλίδισμα στις τιμές και δείχνει το «καπέλο» που υπήρχε όλα αυτά τα χρόνια.

Η σύγκριση ποσών και κουτιών είναι αποκαλυπτική: Η εξωνοσοκομειακή δαπάνη για φάρμακα το 2014 (τα χρήματα που θα δώσει ο ΕΟΠΥΥ) ανέρχεται σε 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το μικρότερο ποσό που έχει διατεθεί για φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων την τελευταία δεκαετία.

Ενδεικτικό είναι ότι το 2009 είχαμε διαθέσει 5,1 δισ. ευρώ.Κι όμως. Οι συσκευασίες φαρμάκων που καταλήγουν σε κάθε ελληνικό νοικοκυριό είναι σχεδόν ίδιες με πέρυσι και πρόπερσι. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), το 2012 καταναλώθηκαν από Ελληνες ασφαλισμένους 394,8 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων. Ο αριθμός ήταν ελάχιστα μικρότερος, με τον αντίστοιχο του 2011 στα 424,3 εκατομμύρια κουτιά, του 2010 στα 434,3 εκατομμύρια και του 2009 στα 465,8 εκατομμύρια. Με απλά λόγια, αγοράζαμε το 2009 ό,τι και σήμερα με δυόμισι φορές περισσότερα χρήματα!

Το «πάρτι» ξεκίνησε το 2000 -με ετήσια δαπάνη 1,2 δισ.- και τέλειωσε το 2009 με δαπάνη πάνω από 5 δισ. ευρώ. Το διάστημα αυτό, η Ελλάδα είχε τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης της δαπάνης, η οποία «έτρεχε» με 10% τον χρόνο! Από το 2009 η χώρα μας είναι πάλι πρώτη, αλλά σε ρυθμό μείωσης (10%).

   Η μείωση της σπατάλης και των τιμών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα λείψουν φάρμακα. Χαμένες ή μάλλον λιγότερο κερδισμένες είναι οι φαρμακευτικές εταιρείες, που τόσα χρόνια κέρδιζαν και με το παραπάνω...

Το στοίχημα όμως δεν έχει κερδηθεί. Ολα είναι στον αέρα. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι η πολιτεία έκανε αρκετά για τις τιμές, αλλά σχεδόν τίποτε για την κατανάλωση φαρμάκων, στην οποία είμαστε πρωταθλητές (βλ. αντιβιοτικά).

Το υπουργείο Υγείας εστιάζει κυρίως στη δαπάνη, μειώνοντας περαιτέρω τις τιμές και προωθώντας την κατανάλωση γενοσήμων, τα οποία είναι φθηνότερα και -σύμφωνα με τους αρμόδιους- ασφαλή. Πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι η Ελλάδα κατέχει την τελευταία θέση σε κατανάλωση γενοσήμων, η οποία βρίσκεται στο 35% όταν χώρες όπως η Γερμανία έχουν ποσοστό κοντά στο 90% και η Πορτογαλία περίπου 60%.

Οι φαρμακευτικές εταιρείες, ωστόσο, βρίσκουν τρόπους να καλύψουν τη χασούρα. Οπως αναφέρεται σε μελέτη του καθηγητή Νίκου Μανιαδάκη, με τη λήξη της πατέντας ενός πρωτότυπου φαρμάκου και την εισαγωγή γενοσήμων, η συνταγογράφηση μετακινείται σε ακριβότερα εντός πατέντας πρωτότυπα, τα οποία προορίζονται για τις ίδιες θεραπευτικές ενδείξεις. Η πρακτική της υποκατάστασης των φθηνότερων φαρμακοθεραπειών από νέες ακριβότερες αποτελεί συχνά τον κυριότερο λόγο αύξησης της φαρμακευτικής δαπάνης. Για τον λόγο αυτόν, διάφορες χώρες έχουν προχωρήσει στην εφαρμογή υποχρεωτικών ποσοστώσεων συνταγογράφησης γενοσήμων στις θεραπευτικές κατηγορίες που υπάρχουν τέτοια.

   Πρωτόκολλα
Η χώρα μας επιχειρεί να διαμορφώσει όρους χορήγησης σκευασμάτων ανά πάθηση. Οι θεραπευτικές οδηγίες ή πρωτόκολλα εισάγονται -με βραδείς ρυθμούς- στην ελληνική πραγματικότητα. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν δημοσιευμένες οδηγίες συνταγογράφησης εδώ και πολλά χρόνια. Οι οδηγίες -κατά κύριο λόγο- δεν είναι δεσμευτικές, αλλά χρησιμοποιούνται επικουρικά κατά τη συνταγογράφηση.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αποσκοπούν στην ενθάρρυνση των γιατρών να συνταγογραφούν τις καταλληλότερες και οικονομικότερες θεραπευτικές επιλογές σε κάθε περίπτωση. Η ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι οι παρεμβάσεις αυτές είναι αποτελεσματικές και δεν έχουν επίπτωση στην τσέπη του ασφαλισμένου. Υπάρχουν, όμως, και άλλα μέτρα ελέγχου της συνταγογράφησης, τα οποία έχουν επίπτωση, με βασικότερη τη συμμετοχή των ασθενών.

Ενα από τα «σενάρια» που εξετάζει το υπουργείο Υγείας είναι η αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στα φάρμακα, η οποία είναι η χαμηλότερη στην Ευρώπη.

Εφαρμόζεται ήδη το σύστημα της κλιμακωτής συμμετοχής, ανάλογα με το εάν το χορηγούμενο σκεύασμα είναι πρωτότυπο ή γενόσημο, καθώς και η καταβολή από τον ασφαλισμένο του ΕΟΠΥΥ 1 ευρώ ανά συνταγή (από το 2014).

Το μοντέλο αυτό έχει ληφθεί από ευρωπαϊκές χώρες, όπου παρέχονται επιπρόσθετα κίνητρα στους ασθενείς προκειμένου να τονώσουν τη χρήση των γενοσήμων φαρμάκων. Στην Πορτογαλία, κατά την περίοδο 2000-2005 οι ασθενείς κατέβαλαν 10% λιγότερη συμμετοχή εφόσον προτιμούσαν γενόσημα φάρμακα. Στη Γερμανία, οι ασθενείς δεν καταβάλλουν συμμετοχή για φαρμακευτικά προϊόντα των οποίων η τιμή είναι κατά 30% χαμηλότερη της τιμής αποζημίωσης.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η συμμετοχή των ασθενών στο κόστος μπορεί να λειτουργήσει, συνδυαστικά με άλλα μέτρα, ως μηχανισμός κατεύθυνσης των ασθενών σε οικονομικότερες επιλογές. Παρ' όλα αυτά, αν η συμμετοχή καθοριστεί σε πολύ υψηλά επίπεδα, μπορεί να οδηγήσει τους ασθενείς στην αγορά συμπληρωματικής ασφάλισης Υγείας.

Εάν συνεχιστούν οι κινητοποιήσεις
Στο τραπέζι ο ξαφνικός θάνατος του ΕΟΠΥΥ και η διαθεσιμότητα

Το ενδεχόμενο «ξαφνικού θανάτου» του ΕΟΠΥΥ και τη διαθεσιμότητα του προσωπικού του εξετάζει το υπουργείο Υγείας.

Το μέτρο θα εφαρμοστεί στην περίπτωση που δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των κινητοποιήσεων από τους γιατρούς τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες. Συζητήθηκε δε και κατά τη συνάντηση που είχε την Παρασκευή ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης με τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκο Μητσοτάκη.

Αντιδρώντας στην κλιμάκωση της απεργίας, ο κ. Γεωργιάδης έδωσε εντολή να απομακρυνθούν 1.000 συμβασιούχοι γιατροί του ΕΟΠΥΥ οι οποίοι το πρωί απασχολούνται σε δομές του Οργανισμού και το απόγευμα εξετάζουν ασφαλισμένους του στα ιδιωτικά τους ιατρεία. Για να αντιμετωπίσει την αυξημένη ζήτηση, εξετάζεται η αύξηση του μηνιαίου «πλαφόν» των 200 εξετάσεων για τους υπόλοιπους γιατρούς ή αύξηση του αριθμού των συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ γιατρών.

Το ΠΑΣΟΚ καλεί τους γιατρούς να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις και την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να ξεκινήσει ουσιαστικό διάλογο: «Αντί του δημιουργικού διαλόγου για τη μεταρρύθμιση του ΕΟΠΥΥ και την αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας, εξελίσσεται μια άγονη σύγκρουση στον χώρο της Υγείας που τελικά στρέφεται κατά των ίδιων των πολιτών», επισημαίνεται σε ανακοίνωσή του.

Εκτιμά ότι ο εγκλωβισμός του διαλόγου για τη μεταρρύθμιση σε σύγκρουση οδηγεί σε αδιέξοδο και ζητεί από τον κ. Γεωργιάδη να σταματήσει να μιλάει για απολύσεις και να παρουσιάσει άμεσα τη μελέτη και τις συνολικές προτάσεις του για το σύνολο των αλλαγών και τις ειδικότητες που χρειάζονται.

Φαρμακευτικές
Ο προϋπολογισμός των 2 δισ. είναι ανέφικτος

Σε βάρος των ασφαλισμένων αποβαίνει η συρρίκνωση της φαρμακευτικής δαπάνης, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ). Το προεδρείο του συνδέσμου ανέφερε ότι το κονδύλι των 2 δισ. ευρώ που έχει προβλεφθεί για τον ΕΟΠΥΥ το 2014 οδηγεί την κατά κεφαλή φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα στο μισό του μέσου όρου της Ευρώπης των 28 χωρών.

Ο ΣΦΕΕ καλεί το υπουργείο Υγείας, αντί να προσανατολίζεται σε ανέφικτα σενάρια για οριζόντια μέτρα, έστω και την ύστατη στιγμή να προχωρήσει στην αναπροσαρμογή του φαρμακευτικού προϋπολογισμού στα 2,25 έως 2,3 δισ. ευρώ.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63926789

http://www.ygeianet.gr/box/cal/40472.pdf