Νίκος Σμπυ ράκης
Ελένη Σαλα κίδου
Έφη Πολυ ζω γοπούλου
Η εκπαίδευση γίνεται από Επειγοντολόγους και όχι από Αναισθησιολόγους
Jim Connoly, President of EUSEM i.e. European Society of Emergency Medicine
Ενσωμάτωση του υπερήχου στην Κλινική Εκτίμηση
Ο κ. Σμπυ ράκης ισχυρίστηκε ότι πλέον τον μην χρησιμοποιεί κανείς υπέρηχο ως Επειγοντολόγος θεωρείται malpractice.
Εξηγούμε από την αρχή στον ασθενή ότι δεν είμαστε Ακτινολόγοι
Δεν θα γράψουμε ποτέ γνωμάτευση
Συγκεκριμένα ερωτήματα που απαντώνται με δυαδικό τρόπο
Μέσα στο curicullum της Επείγουσας Ιατρικής υπάρχει και ο υπέρηχος
B-mode
M-mode
Color Doppler:
το κόκκινο = προς τον ηχοβολέα μου
το μπλε = από τον ηχοβολέα μου
Στο B-mode
Λευκό = υπερηχογενές
Γγκρι = υπόηχο
Ο marker ( δείκτης ) στον ηχοβολέα αντιστοιχεί σε κάποιο δείκτη στην οθόνη. (όπου είναι ο marker στην οθόνη από κει πρέπει να είναι και ο marker στον ηχοβολέα).
www.5minsono.com
www.ultrasoundpodcast.com
Άφθονο gel. Μην λυπάστε.
Το δεξί χέρι στον υπερηχογράφο να κρατά τον ηχοβολέα. Το αριστερό χέρι στον υπερηχογράφο να κάνει δουλειές πάνω στην κονσόλα του υπερηχογράφου, π.χ. να ρυθμίζει το depth και το gain.
Μην ξεχνάς να γράφεις το όνομα του ασθενούς και της δομής την οποία μελετάς.
Όταν σβήσουμε τον υπέρηχο και τον ξαναανοίξουμε αρχίζουν πάλι οι βασικές ρυθμίσεις
Δεν καθαρίζουμε ποτέ με αλκοόλ τον ηχοβολέα, μπορεί να χαλάσει. Υπάρχουν ειδικά μαντικάκια για αυτό. Αλλιώς απλό χαρτί.
Στο efast ένα βασικό οδηγό σημείο είναι το διάφραγμα.
Το urinary jet το βλέπουμε με το doppler.
Πλέον η τοποθέτηση κεντρικών γραμμών σε όλο τον κόσμο γίνεται μόνο με υπέρηχο.
Στο ELS υπέρηχο μόνο 10 δευτερόλεπτα, δηλαδή όταν κάνουν διάλλειμα οι διασώστες (φρόντισε να έχεις πάρει καλή θέση) και να έχεις ένα ερώτημα κάθε φορά.
Στο efast ξεκίνα από το σημείο "που βάζεις τα λεφτά σου" δηλαδή από εκεί που υποψιάζεσαι ότι έχει το πρόβλημα ο ασθενής.
Ζωτικά σημεία: Temp, HR, RR, BP, PO2, ECG, VASscale
Φορητή Ακτινογραφία
Η απουσία lungsliding ΔΕΝ σημαίνει ότι έχει οπωσδήποτε πνευμονοθώρακα.
Η Επειγοντολόγος Πολυ ζωγοπούλου λέει: "Χριστέ μου, τι κάναμε πριν τον υπέρηχο; " για να δείξει πόσο σημαντικό θεωρεί τον υπέρηχο στην Επειγοντολογία.
Μην κάνεις CT σε άρρωστο που είναι ασταθής.
Το Σεμινάριο Επείγουσας Υπερηχογραφίας που οργανώνει η Έφη Πολυζ ωογοπούλου εδώ στην Αθήνα, το κάνει και σε άλλες χώρες (πριν λίγες ημέρες το έκανε στην Βαρκελώνη) στα Αγγλικά και το τιτλοφορεί εκεί Beginner Emergency Ultrasound, Level 1 and Level 2. Η Έφη ξεκίνησε αυτά τα σεμινάρια το 2016 και οι Εκπαιδευτές είναι αποκλειστικά Επειγοντολόγοι, που έχουν ολοκληρώσει το logbook τους που γράφει π.χ. ότι πρέπει να έχουν κάνει τουλάχιστον 50 υπέρηχους efast, 50 πνευμόνων κτλ ... και μετά παίρνουν χαρτί από την Έφη. Δεν έχουν την εκπαίδευση του Π.Δ. που αναφέρουν οι Ακτινολόγοι (Δεν δίνουν έτσι και αλλιώς γνωματεύσεις). Την Έφη την φωνάζουν και κάνει αυτά τα σεμινάρια και στα Αγγλικά σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης το πιο πρόσφατο από αυτά ήταν στην Βαρκελώνη.
Ch ris Yap
Emergency Medicine Consultant
Northern General Hospital
Sheffield, England.
footprint = αποτύπωμα
"Κλινικό υπερηχογράφημα και μάλιστα Επείγουσας Ιατρικής" και το χρησιμοποιούμε όπως το στηθοσκόπιο.
Είναι άλλης φιλοσοφίας από αυτό που κάνουν οι Ακτινολόγοι.
Ίσως έχει νόημα να το βάλουμε και στο curicullum της Γενικής Ιατρικής.
Υπάρχει ήδη στο Ελληνικό curriculum πολλών ειδικοτήτων στην Ελλάδα και πρώτα από όλα στην Επειγοντολογία.
Imagine Karaoke may 2 (humoristic karaoke video about ultrasound)
Να εξηγείς στον Ασθενή ότι δεν υποκαθιστάς τον Ακτινολόγο, ότι και ότι κάνεις μια αδρή εκτίμηση.
Δεν δίνουμε γραπτές γνωματεύσεις για τον υπέρηχο.
Μας μοιράζουν σε ομάδες των 4 ατόμων (ανάλογα με το πρώτο γράμμα του επιθέτου μας) για να κάνουμε πρακτική εξάσκηση σε ζωντανά μοντέλα.
Για να βρεις την υποξιφοειδική λήψη ξεκίνα ακριβώς από την ξιφοειδή απόφυση και γλύστρα σιγά σιγά προς τα κάτω.
Μονόπλευρο B-line; Σκέψου λοίμωξη.
Η λοίμωξη είναι συνήθως στα οπίσθια και στα κατώτερα μέρη των πνευμόνων.
Στον χολόλιθο βλέπω και ακουστική σκια αλλιώς μπορεί να είναι πολύποδας. Αν μπορεί βέβαια ο ασθενής να μετακινηθεί στα πλάγια, βλέπω και αν μετακινούνται η λίθοι.
Στα νεφρά, μας ενδιαφέρει κυρίως η διάταση. Οι νεφρόλιθοι δεν φαίνονται πάντα καλά.
Μικρές διατάσεις μπορεί να βρω και σε κάποιον που κατουριέται.
Για να δω urinary jet, το κουμπί με την "βεντάλια", color, track ball, μπορεί όμως αυτό να διαφέρει από μηχάνημα σε μηχάνημα.
Για εξέταση για DVT το πόδι να είναι σε βατραχοειδή θέση.
Μερικοί εξεταστές αντί να κάνουν 2 point κατεβαίνουν all the way down από τα "γεννητικά όργανα" έως το γόνατο, αν βέβαια μπορούν να δούνε. Μην ξεχνάς και να αλλάζεις το depth καθώς κατηφορίζεις.
Πιο δύσκολη η ιγνιακή περιοχή και τα αγγεία εκεί είναι top on top. Ούτε και ο ίδιος ο Εκπαιδευτής ήξερε να μου πει προς τα ποια μεριά πρέπει να είναι ο δείκτης του ηχοβολέα όταν βρίσκεσαι ιγνιακά.
Υπάρχουν διάφορα είδη shock (καταπληξίας) και το κάθε είδος shock έχει την δική του θεραπεία.
Η Έφη παραδέχεται ότι εκεί που εργάζεται έχει τόσο φασαρία, που δεν μπορεί να ακούσει και τόσο καλά με το στηθοσκόπιο.
Τον ασταθή ασθενή δεν μπορείς (και δεν πρέπει) να τον στείλεις σε Ακτινολόγο. Αν μπορεί ας έρθει ο Ακτινολόγους σε αυτούς...
RUSH = Rapid Ultrasound for Shock and Hypotension
πρόκειται για έναν ολόσωμο υπέρηχο για να μάθουμε την αιτιολογία του shock.
1) Pump ( Tamponade, LV contractility, RV strain)
2) Tank (IVC, FAST, B-lines, Pleural Effusion)
3) Pipes (Aorta dissection or aneurysm, DVT)
Ξεκινάμε από "εκεί που βάζεις τα λεφτά σου", δηλαδή από εκεί που πιστεύεις, από το ιστορικό, ότι είναι το πιο πιθανό να υπάρχει πρόβλημα. Και βέβαια δεν χάνεις χρόνο μόνο με τον υπέρηχο. Παράλληλα δίνεις οδηγίες στους υπόλοιπους πως να "στηρίξουν" τον ασθενή.
Μια πολύ ωραία έκφραση που χρησιμοποίησε η Έφη: "Λελογισμένη χρήση" του υπέρηχου.
Να θυμάσαι ότι θέλεις πάνω από 150 ml (περίπου τα 3/4 ενός ποτηριού νερού) για να έχεις θετικό FAST.
Μπορεί να συνυπάρχουν περισσότερα από ένα shock.
Όταν εξετάζω πνεύμονες για πνευμονοθώρακα ξεκινώ βάζοντας τον ηχοβολέα στο πιο υψηλό σημείο του θώρακα πάνω από το κρεββάτι.
Στον αριστερό πνεύμονα πρέπει να ανεβείς πάνω από την καρδιά.
