25 April 2008
Ιεράρχηση των κινδύνων για την υγεία μας από τον Π.Ο.Υ.
Το παρακάτω άρθρο μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον.Γίνεται όμως κατανομή των πόρων για την Υγεία με βάση αυτή την ιεράρχηση των κινδύνων;
Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ, αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, διευθυντή Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής.
Ολοι, ή σχεδόν όλοι, ξέρουμε πλέον ότι η κακή διατροφή, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής άσκησης, η ρύπανση της ατμόσφαιρας κ.ά. βλάπτουν την υγεία μας. Γνωρίζουμε όμως πόσο βλαβερός είναι κάθε ένας από τους παράγοντες αυτούς; Συχνά ακούμε, για παράδειγμα, έναν καπνιστή να λέει πως τι νόημα έχει να κόψει το τσιγάρο όταν αναπνέει τον αέρα της Αθήνας. Πόσο βάσιμη είναι αυτή η δικαιολογία ή μάλλον αυτή η προσπάθεια αποενοχοποίησης;Στα ερωτήματα αυτά ήρθε να απαντήσει πρόσφατα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, προσδιορίζοντας για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό ευθύνης που αντιστοιχεί σε κάθε γνωστό παράγοντα κινδύνου για την πρόκληση των διαφόρων νοσημάτων στην εποχή μας. Και τι προκύπτει από τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής για την Ελλάδα; Σημειώστε το ποσοστό ευθύνης του κάθε παράγοντα:**Χρήση καπνού 12,9%**Υπέρταση 11,8%**Παχυσαρκία 8,5%**Υψηλή χοληστερίνη 7,6%**Κατάχρηση αλκοόλ 4,3%**Ελλειψη σωματικής άσκησης 3,5%**Χαμηλή κατανάλωση φρούτων-λαχανικών 2,6%**Ναρκωτικά 1,7%**Μη ασφαλές σεξ 0,8%**Ρύπανση περιβάλλοντος 0,6%ΣΥΝΟΛΟ 54,3%Το αν δηλαδή είμαστε υγιείς ή άρρωστοι εξαρτάται περίπου κατά 50% από τους παραπάνω παράγοντες με την ιδιαίτερη βαρύτητα που αναλογεί στον καθένα. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν για την πρόληψη, που όλοι την αγαπάνε, αλλά λίγοι την παντρεύονται. Και πώς να είναι διαφορετικά όταν στην πρόσφατη πανελλαδική έρευνα Hellas Health Ι, που πραγματοποιήσαμε σε πανελλαδικό δείγμα του ενήλικου πληθυσμού, διαπιστώσαμε στους δύο πιο κρίσιμους τομείς, τη διατροφή και το κάπνισμα, επιδείνωση της κατάστασης.Οι αποκλίσεις από τη μεσογειακή διατροφή, που αποτελούσε τη βάση της ελληνικής διατροφής στο παρελθόν, ξεπερνούν πλέον το 50%. Καταναλώνουμε 2 αντί για 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως, 140 gr. αντί για 60 gr. κόκκινου κρέατος την εβδομάδα, μόνο το 25% της συνιστώμενης δόσης για όσπρια, το 50% για δημητριακά, ενώ ο Ελληνας δεν παίρνει πρωινό γεύμα. Σε ό,τι αφορά το κάπνισμα, σχεδόν οι μισοί ενήλικοι Ελληνες καπνίζουν, με αύξηση της καπνιστικής συνήθειας στις γυναίκες (31%) και στους νέους (44%).Αλλά και στην παχυσαρκία είμαστε πρωταθλητές, με το μέσο όρο του Δείκτη Μάζας Σώματος των Ελλήνων να είναι 26,9 αντί για μέχρι 25, που είναι το φυσιολογικό, το δε 34,5% των ανδρών και το 44,7% των γυναικών είναι σωματικά αδρανείς.
Ανοιχτή συμβουλευτική γραμμή πρόληψης ΙΚΠΙ: 210-7222727.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/05/2007
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=17619948
Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ, αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, διευθυντή Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής.
Ολοι, ή σχεδόν όλοι, ξέρουμε πλέον ότι η κακή διατροφή, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής άσκησης, η ρύπανση της ατμόσφαιρας κ.ά. βλάπτουν την υγεία μας. Γνωρίζουμε όμως πόσο βλαβερός είναι κάθε ένας από τους παράγοντες αυτούς; Συχνά ακούμε, για παράδειγμα, έναν καπνιστή να λέει πως τι νόημα έχει να κόψει το τσιγάρο όταν αναπνέει τον αέρα της Αθήνας. Πόσο βάσιμη είναι αυτή η δικαιολογία ή μάλλον αυτή η προσπάθεια αποενοχοποίησης;Στα ερωτήματα αυτά ήρθε να απαντήσει πρόσφατα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, προσδιορίζοντας για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό ευθύνης που αντιστοιχεί σε κάθε γνωστό παράγοντα κινδύνου για την πρόκληση των διαφόρων νοσημάτων στην εποχή μας. Και τι προκύπτει από τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής για την Ελλάδα; Σημειώστε το ποσοστό ευθύνης του κάθε παράγοντα:**Χρήση καπνού 12,9%**Υπέρταση 11,8%**Παχυσαρκία 8,5%**Υψηλή χοληστερίνη 7,6%**Κατάχρηση αλκοόλ 4,3%**Ελλειψη σωματικής άσκησης 3,5%**Χαμηλή κατανάλωση φρούτων-λαχανικών 2,6%**Ναρκωτικά 1,7%**Μη ασφαλές σεξ 0,8%**Ρύπανση περιβάλλοντος 0,6%ΣΥΝΟΛΟ 54,3%Το αν δηλαδή είμαστε υγιείς ή άρρωστοι εξαρτάται περίπου κατά 50% από τους παραπάνω παράγοντες με την ιδιαίτερη βαρύτητα που αναλογεί στον καθένα. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν για την πρόληψη, που όλοι την αγαπάνε, αλλά λίγοι την παντρεύονται. Και πώς να είναι διαφορετικά όταν στην πρόσφατη πανελλαδική έρευνα Hellas Health Ι, που πραγματοποιήσαμε σε πανελλαδικό δείγμα του ενήλικου πληθυσμού, διαπιστώσαμε στους δύο πιο κρίσιμους τομείς, τη διατροφή και το κάπνισμα, επιδείνωση της κατάστασης.Οι αποκλίσεις από τη μεσογειακή διατροφή, που αποτελούσε τη βάση της ελληνικής διατροφής στο παρελθόν, ξεπερνούν πλέον το 50%. Καταναλώνουμε 2 αντί για 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως, 140 gr. αντί για 60 gr. κόκκινου κρέατος την εβδομάδα, μόνο το 25% της συνιστώμενης δόσης για όσπρια, το 50% για δημητριακά, ενώ ο Ελληνας δεν παίρνει πρωινό γεύμα. Σε ό,τι αφορά το κάπνισμα, σχεδόν οι μισοί ενήλικοι Ελληνες καπνίζουν, με αύξηση της καπνιστικής συνήθειας στις γυναίκες (31%) και στους νέους (44%).Αλλά και στην παχυσαρκία είμαστε πρωταθλητές, με το μέσο όρο του Δείκτη Μάζας Σώματος των Ελλήνων να είναι 26,9 αντί για μέχρι 25, που είναι το φυσιολογικό, το δε 34,5% των ανδρών και το 44,7% των γυναικών είναι σωματικά αδρανείς.
Ανοιχτή συμβουλευτική γραμμή πρόληψης ΙΚΠΙ: 210-7222727.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 22/05/2007
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=17619948
Λίστα συνιστώμενων φαρμάκων από το Σουηδικό κράτος.
Στη Σουηδία το μεγαλύτερο μέρος των φόρων που πληρώνουν οι πολίτες πηγαίνει στην τοπική αυτοδιοίκηση σε δημοτικό και νομαρχιακό επίπεδο. Ένα μικρότερο μέρος πηγαίνει στην κεντρική κυβέρνηση στην Στοκχόλμη, η οποία αναδιανέμει τα χρήματα αυτά σε όλη την επικράτεια αναλόγως των προτεραιοτήτων της κεντρικής κυβέρνησης. Η χώρα είναι μοιρασμένη σε 23 νομούς. Ο κάθε νομός είναι υπεύθυνος για το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων της υγειονομικής περίθαλψης των κατοίκων του (λειτουργία Κέντρων Υγείας, Νοσοκομείων, πληρωμές Ιατρών και υπόλοιπου Προσωπικού). Ο νομός επιβαρύνεται επίσης για το μεγαλύτερο μέρος της φαρμακευτικής περίθαλψης των κατοίκων του. Ο κάθε νομός βγάζει τις δικές του προτάσεις (μη δεσμευτικές) προς τους Ιατρούς που εργάζονται μέσα στα γεωγραφικά όρια του (εντός και εκτός Νοσοκομείων), για το ποια φάρμακα θεωρούνται ότι έχουν την πιο ευνοική σχέση κόστους / αποτελεσματικότητος. Αυτά τα φάρμακα εκδίδονται υπό την μορφή μιας λίστας φαρμάκων και είναι λίγο-πολύ η ίδια σε όλη την Σουηδία με μικρές διαφορές από νομό σε νομό. Η λίστα αυτή ανανεώνεται τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο. Εδώ και καιρό η Σουηδία είναι προσανατολισμένη κατά κύριο λόγο σε γενερικά σκευάσματα. Παρακάτω παραθέτω ενδεικτικά ένα σύνδεσμο με την λίστα φαρμάκων του νομού Jönköping για το τρέχον έτος.(Αν κάνει κανείς κλικ στους υπότιτλους κάτω από την επικεφαλίδα Rådgivande listan 2007βλέπει τότε κανείς πίσω από κάθε υπότιτλο (ο οποίος αντιστοιχεί σε μια ασθένεια ή σύμπτωμα), στην αριστερή στήλη το εμπορικό όνομα των προτεινόμενων φαρμάκων και στη δεξιά στήλη το αντίστοιχο όνομα της δραστικής ουσίας. Μπορεί τότε κανείς και χωρίς να ξέρει Σουηδικά να μαντέψει ποιά φάρμακα θεωρεί η επίσημη Σουηδική Πολιτεία τα πιο ευνοικά από άποψης κόστους/ αποτελεσματικότητος):
http://www.lj.se/index.jsf;jsessionid%3D10F66842644917C1148F07B34BAF168F?nodeId=26448&nodeType=12
http://www.lj.se/index.jsf;jsessionid%3D10F66842644917C1148F07B34BAF168F?nodeId=26448&nodeType=12
Κάποιοι λίγοι θα συνεχίσουμε...
Απόσπασμα από μήνυμα συναδέλφου σχετικά με τα συνδικαλιστικά αίτηματα των Ιατρών του Δημοσίου:
"Με θλίβει το γεγονός ότι το μόνο που ενδιαφέρει τους συναδέλφους είναι αν και πότε θα πληρωθούν τις εφημερίες. Έχω την εντύπωση ότι αν τους διαβεβαίωνε κάποιος ότι θα πληρωθούν, αλλά θα συνεχίσει το μεσαιωνικό σύστημα, προκειμένου να μην χάσουν τα λιγοστά ευρώ θα ήταν πολύ ευτυχισμένοι. Κάποιοι λίγοι θα συνεχίσουμε να μιλούμε για αξιοπρέπεια, για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, για ποιότητα παροχής υπηρεσιών με κίνδυνο να χαρακτηριστούμε γραφικοί."
"Με θλίβει το γεγονός ότι το μόνο που ενδιαφέρει τους συναδέλφους είναι αν και πότε θα πληρωθούν τις εφημερίες. Έχω την εντύπωση ότι αν τους διαβεβαίωνε κάποιος ότι θα πληρωθούν, αλλά θα συνεχίσει το μεσαιωνικό σύστημα, προκειμένου να μην χάσουν τα λιγοστά ευρώ θα ήταν πολύ ευτυχισμένοι. Κάποιοι λίγοι θα συνεχίσουμε να μιλούμε για αξιοπρέπεια, για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, για ποιότητα παροχής υπηρεσιών με κίνδυνο να χαρακτηριστούμε γραφικοί."
Σχετικά με το αν θα πληρωθούν τις εφημερίες τους οι Νοσοκομειακοί Ιατροί.
Απόσπασμα από email συναδέλφου που διάβασα πριν περίπου ένα χρόνο αλλά δυστυχώς φαίνεται να έχει διαχρονική ισχύ:
"Με θλίβει το γεγονός ότι το μόνο που ενδιαφέρει τους συναδέλφους είναι αν και πότε θα πληρωθούν τις εφημερίες. Έχω την εντύπωση ότι αν τους διαβεβαίωνε κάποιος ότι θα πληρωθούν, αλλά θα συνεχίσει το μεσαιωνικό σύστημα, προκειμένου να μην χάσουν τα λιγοστά ευρώ θα ήταν πολύ ευτυχισμένοι. Κάποιοι λίγοι θα συνεχίσουμε να μιλούμε για αξιοπρέπεια, για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, για ποιότητα παροχής υπηρεσιών με κίνδυνο να χαρακτηριστούμε γραφικοί."
"Με θλίβει το γεγονός ότι το μόνο που ενδιαφέρει τους συναδέλφους είναι αν και πότε θα πληρωθούν τις εφημερίες. Έχω την εντύπωση ότι αν τους διαβεβαίωνε κάποιος ότι θα πληρωθούν, αλλά θα συνεχίσει το μεσαιωνικό σύστημα, προκειμένου να μην χάσουν τα λιγοστά ευρώ θα ήταν πολύ ευτυχισμένοι. Κάποιοι λίγοι θα συνεχίσουμε να μιλούμε για αξιοπρέπεια, για ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, για ποιότητα παροχής υπηρεσιών με κίνδυνο να χαρακτηριστούμε γραφικοί."
Φτώχεια και αρρώστεια πάνε χέρι - χέρι.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ.
01-10-06.
Ενας στους τέσσερις μένει εκτός ΕΣΥ Aνασφάλιστοι, παράνομα εργαζόμενοι, μακροχρόνια άνεργοι, μετανάστες, ομογενείς και τσιγγάνοι στερούνται τη δωρεάν περίθαλψη
Ενας στους τέσσερις κατοίκους στην Ελλάδα είναι κοινωνικά αποκλεισμένος από το δημόσιο σύστημα Υγείας. Το 27,8% του πληθυσμού δεν απολαμβάνουν τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, είτε γιατί δεν έχουν δικαίωμα σ' αυτήν είτε γιατί δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, φοβούνται ή δυσπιστούν. Οι ανασφάλιστοι, οι παράνομα εργαζόμενοι, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι μετανάστες και μια σειρά άλλων κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων, όπως οι ομογενείς και οι τσιγγάνοι, συμπληρώνουν τον πίνακα των πολιτών που δεν προσεγγίζουν τα δημόσια νοσοκομεία. Η ασθένεια στις ομάδες αυτές πυροδοτεί μια άλλη σημαντική συνιστώσα του κοινωνικού αποκλεισμού, την αδυναμία για εργασία. Πέραν της ανθρωπιστικής διάστασης, η πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σχετίζεται άμεσα με τη δημόσια υγεία, ειδικά όσον αφορά τα λοιμώδη νοσήματα. Σε υπόμνημα της Επιτροπής Συντονισμού Κοινωνικών Φορέων προς το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) τον Φεβρουάριο 2006 επισημαίνεται μια σειρά κινδύνων και σοβαρών παρενεργειών από την απαγόρευση πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική αγωγή ομάδων που κατοικούν στη χώρα μας. Το κείμενο που έχει υιοθετηθεί και από την Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη Βουλή, ύστερα από εισήγηση του Παρατηρητηρίου για την Ξενοφοβία «Αντιγόνη», παραμένει αναπάντητο.
Αποκλεισμένες οι ευπαθείς ομάδες
Μετανάστες και ανασφάλιστοι είναι οι δύο μεγαλύτερες κατηγορίες αποκλεισμένων από το δημόσιο σύστημα Υγείας. Το συνδικαλιστικό όργανο του ΙΚΑ (ΠΟΣΕ-ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) σε έρευνά του διαπιστώνει ότι ένας στους έξι εργαζομένους είναι ανασφάλιστος - το 7,9% του πληθυσμού. Κατά την πιο συντηρητική εκτίμηση της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος, οι ανασφάλιστοι εργαζόμενοι ανέρχονται στο 5,5% του πληθυσμού και οι μακροχρόνια άνεργοι στο 2,8%. Μαζί με τον όγκο των παράνομων μεταναστών (4,5%) δημιουργούν τουλάχιστον ένα 11,8% του πληθυσμού που δεν έχει πρόσβαση σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Αγνοια, φόβος, δυσπιστία
Επιπλέον, οι τσιγγάνοι (4%) και οι ομογενείς (5%), δύο κατηγορίες πληθυσμού στις οποίες το ελληνικό κράτος χορηγεί (με ειδικό βιβλιάριο) πλήρη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δεν έχουν προσβασιμότητα σε αυτήν. Δηλαδή, δεν καταφεύγουν στα δημόσια νοσοκομεία είτε γιατί αγνοούν τα δικαιώματά τους είτε γιατί δεν εμπιστεύονται το σύστημα Υγείας. Αποκαλυπτικά είναι τα συμπεράσματα μελέτης του Κέντρου Πληροφόρησης και Υποστήριξης «Εύξεινη Πόλη», σύμφωνα με την οποία οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι Ρομ δεν επισκέπτονται εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων είναι ο φόβος και η δυσπιστία απέναντι στις υπηρεσίες Υγείας, η μη ιδιαίτερα φιλική υποδοχή που τους επιφυλάσσεται από το προσωπικό του νοσοκομείου, η δική τους προκατάληψη απέναντι στο σύστημα Υγείας και η άγνοια για τα κοινωνικά τους δικαιώματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό εμβολιασμού των παιδιών τους κυμαίνεται, ανάλογα με την κοινότητα, από 0% έως 70%.
Για παρόμοιους λόγους έχουν περιορισμένη προσβασιμότητα στο σύστημα Υγείας οι ομογενείς (εκτιμώνται σε περίπου 200.000 από την πρώην ΕΣΣΔ και σε 150.000 από την Αλβανία).
Γραφειοκρατία και φακελάκι
Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ, ανάλογες επιφυλάξεις και φόβους απέναντι στο ΕΣΥ έχει και ένα ποσοστό συμπολιτών μας (ανέρχεται στο 6% του ελληνικού πληθυσμού) που δεν ανήκει σε καμία ευπαθή ομάδα. Δικαιούνται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αλλά δεν πηγαίνουν στον γιατρό όταν έχουν πραγματική ανάγκη, γιατί είναι «πεπεισμένοι» πως δεν θα εξυπηρετηθούν λόγω γραφειοκρατίας ή λόγω της αδυναμίας τους να καταθέσουν το γνωστό «φακελάκι».
Δηλαδή, ένα 12,8% δεν έχει δικαίωμα πρόσβασης στο δημόσιο σύστημα Υγείας και ένα επιπλέον 15% φοβάται να το προσεγγίσει.
Kινδυνεύουμε από φορείς λοιμωδών
Σε υπόμνημα της Επιτροπής Συντονισμού Κοινωνικών Φορέων προς το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) υποστηρίζεται ότι οι πρόσφατοι νόμοι και οι εγκύκλιοι του υπ. Υγείας, οι οποίοι απαγορεύουν στο προσωπικό των νοσοκομείων να παρέχουν δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε ανασφάλιστους και παρανόμους, δημιουργούν πληθυσμούς μη ελεγχόμενους, με κόστος όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και τη δημόσια υγεία, αν λάβει κανείς υπόψη του τα λοιμώδη και τα χρόνια νοσήματα. Επίσης, επισημαίνεται ότι «αυτού του είδους η προσέγγιση υγείας αποτελεί σαφή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Γι' αυτό προτείνεται, ειδικά για τα λοιμώδη νοσήματα, η νομοθέτηση δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης όλων, ανεξαρτήτως της νόμιμης ή μη παρουσίας τους στη χώρα, της ύπαρξης ή μη ασφαλιστικής κάλυψης. Ειδικά, μάλιστα, για τον μεταναστευτικό πληθυσμό συστήνεται η τροποποίηση των άρθρων (44 και 84) του μεταναστευτικού νόμου, που στερούν από τους μη νόμιμους μετανάστες τη δυνατότητα να επισκεφθούν νοσοκομείο όταν υπάρχει ανάγκη και διώκουν πειθαρχικά τους ιατρούς οι οποίοι τους εξετάζουν.
Δικαιούχοι περίθαλψης
Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δικαιούνται οι μη νόμιμοι αλλοδαποί μόνο στην περίπτωση επειγόντων περιστατικών και οι ανήλικοι. Σε ό,τι αφορά τις μολυσματικές ασθένειες, ενώ ο νόμος λέει ότι πρέπει να παρέχονται ιατρικές υπηρεσίες στους λαθρομετανάστες που εντοπίζονται κατά την παράνομη είσοδό τους στη χώρα, δεν ισχύει το ίδιο για τους παράνομους μετανάστες που δεν έχουν συλληφθεί κατά την άφιξή τους. Επίσης, δεν έχουν δικαίωμα δωρεάν ιατρικών υπηρεσιών τα θύματα εμπορίας ανθρώπων που έχουν χαρακτηριστεί ως τέτοια από την Εισαγγελία.
Σε μείζον θέμα αναδεικνύεται και η έλλειψη εκπαίδευσης των ιατρών σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συχνά, οι κοινωνικές υπηρεσίες των νοσοκομείων δεν γνωρίζουν ότι μπορούν να διεκδικήσουν χρήματα από άλλους φορείς για τη νοσηλεία ανασφάλιστων.
Πρόσφυγας γέννησε παιδί με έιτζ λόγω άγνοιας
Η Γκλόρια, από τη Σιέρα Λεόνε, έφθασε 22 ετών στην Ελλάδα, με καραβιά διακινητών από την Κω, προερχόμενη από τη Συρία. Εκανε αίτηση για παροχή ασύλου. Κατά την παραμονή της εδώ συνάντησε τον άντρα της και έμεινε έγκυος. Επειδή κανείς δεν την πληροφόρησε ότι ως αιτούσα άσυλο είχε δικαίωμα δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, δεν απευθύνθηκε σε γιατρό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, ενώ δούλευε καθώς ο σύζυγός της συνελήφθη να πουλάει CD και απελάθηκε στην Τουρκία. Επίτοκη, λιποθύμησε στην είσοδο της πολυκατοικίας όπου έμενε και μεταφέρθηκε στο μαιευτήριο του Νοσ. Αλεξάνδρα όπου και γέννησε. Της έγινε HIV τεστ και απέβη θετικό. Παρά το γεγονός ότι είχε πυρετό, το νοσοκομείο επέμενε στο εξιτήριό της. Η νεαρή μητέρα παρακάλεσε να φιλοξενήσουν για λίγο το παιδί της μέχρι να βρει τρόπο να το φροντίζει κάποιος ώστε να δουλεύει. Με μόνη συμπαραστάτιδα την κοινωνική λειτουργό του νοσοκομείου, παρεπέμφθη στη Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων του Ν. «Α. Συγγρός». Ψυχίατρος, μέλος της Act Up HELLAS, που δουλεύει εθελοντικά στη ΜΕΛ, ανέλαβε τη διαπραγμάτευση με τη ΓΑΔΑ προκειμένου να επισπευσθεί η διαδικασία παροχής ασύλου και για ανθρωπιστικούς λόγους λόγω της οροθετικότητάς της. Ενώ τα μέλη της Act Up HELLAS έκαναν προσπάθειες να εκδοθούν χαρτιά για το παιδί, η μητέρα νοσηλευόταν με υψηλό πυρετό, αναιμία και αιμορραγία από το γεννητικό σύστημα στο Ν. «Α. Συγγρός». (Το «Ελενα», που την είχε εξετάσει ως επείγον περιστατικό, είχε αρνηθεί να τη νοσηλεύσει.) Τελικά, με τη βοήθεια των μελών της οργάνωσης κατάφερε να βγάλει χαρτιά, να πάρει το παιδί και με την παρέμβαση των ιατρών της ΜΕΛ να εγκατασταθεί στον ξενώνα για οροθετικούς στα Καμίνια. Αργότερα, μαθαίνοντας ότι είχε δικαίωμα σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ως πρόσφυγας, θύμωσε πολύ. Αν το γνώριζε, θα είχε ως έγκυος επισκεφθεί γιατρό και θα είχαν μειωθεί οι πιθανότητες μετάδοσης της HIV λοίμωξης στο παιδί της.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100032_01/10/2006_199601
01-10-06.
Ενας στους τέσσερις μένει εκτός ΕΣΥ Aνασφάλιστοι, παράνομα εργαζόμενοι, μακροχρόνια άνεργοι, μετανάστες, ομογενείς και τσιγγάνοι στερούνται τη δωρεάν περίθαλψη
Ενας στους τέσσερις κατοίκους στην Ελλάδα είναι κοινωνικά αποκλεισμένος από το δημόσιο σύστημα Υγείας. Το 27,8% του πληθυσμού δεν απολαμβάνουν τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, είτε γιατί δεν έχουν δικαίωμα σ' αυτήν είτε γιατί δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, φοβούνται ή δυσπιστούν. Οι ανασφάλιστοι, οι παράνομα εργαζόμενοι, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι μετανάστες και μια σειρά άλλων κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων, όπως οι ομογενείς και οι τσιγγάνοι, συμπληρώνουν τον πίνακα των πολιτών που δεν προσεγγίζουν τα δημόσια νοσοκομεία. Η ασθένεια στις ομάδες αυτές πυροδοτεί μια άλλη σημαντική συνιστώσα του κοινωνικού αποκλεισμού, την αδυναμία για εργασία. Πέραν της ανθρωπιστικής διάστασης, η πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σχετίζεται άμεσα με τη δημόσια υγεία, ειδικά όσον αφορά τα λοιμώδη νοσήματα. Σε υπόμνημα της Επιτροπής Συντονισμού Κοινωνικών Φορέων προς το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) τον Φεβρουάριο 2006 επισημαίνεται μια σειρά κινδύνων και σοβαρών παρενεργειών από την απαγόρευση πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική αγωγή ομάδων που κατοικούν στη χώρα μας. Το κείμενο που έχει υιοθετηθεί και από την Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη Βουλή, ύστερα από εισήγηση του Παρατηρητηρίου για την Ξενοφοβία «Αντιγόνη», παραμένει αναπάντητο.
Αποκλεισμένες οι ευπαθείς ομάδες
Μετανάστες και ανασφάλιστοι είναι οι δύο μεγαλύτερες κατηγορίες αποκλεισμένων από το δημόσιο σύστημα Υγείας. Το συνδικαλιστικό όργανο του ΙΚΑ (ΠΟΣΕ-ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) σε έρευνά του διαπιστώνει ότι ένας στους έξι εργαζομένους είναι ανασφάλιστος - το 7,9% του πληθυσμού. Κατά την πιο συντηρητική εκτίμηση της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος, οι ανασφάλιστοι εργαζόμενοι ανέρχονται στο 5,5% του πληθυσμού και οι μακροχρόνια άνεργοι στο 2,8%. Μαζί με τον όγκο των παράνομων μεταναστών (4,5%) δημιουργούν τουλάχιστον ένα 11,8% του πληθυσμού που δεν έχει πρόσβαση σε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Αγνοια, φόβος, δυσπιστία
Επιπλέον, οι τσιγγάνοι (4%) και οι ομογενείς (5%), δύο κατηγορίες πληθυσμού στις οποίες το ελληνικό κράτος χορηγεί (με ειδικό βιβλιάριο) πλήρη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δεν έχουν προσβασιμότητα σε αυτήν. Δηλαδή, δεν καταφεύγουν στα δημόσια νοσοκομεία είτε γιατί αγνοούν τα δικαιώματά τους είτε γιατί δεν εμπιστεύονται το σύστημα Υγείας. Αποκαλυπτικά είναι τα συμπεράσματα μελέτης του Κέντρου Πληροφόρησης και Υποστήριξης «Εύξεινη Πόλη», σύμφωνα με την οποία οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι Ρομ δεν επισκέπτονται εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων είναι ο φόβος και η δυσπιστία απέναντι στις υπηρεσίες Υγείας, η μη ιδιαίτερα φιλική υποδοχή που τους επιφυλάσσεται από το προσωπικό του νοσοκομείου, η δική τους προκατάληψη απέναντι στο σύστημα Υγείας και η άγνοια για τα κοινωνικά τους δικαιώματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό εμβολιασμού των παιδιών τους κυμαίνεται, ανάλογα με την κοινότητα, από 0% έως 70%.
Για παρόμοιους λόγους έχουν περιορισμένη προσβασιμότητα στο σύστημα Υγείας οι ομογενείς (εκτιμώνται σε περίπου 200.000 από την πρώην ΕΣΣΔ και σε 150.000 από την Αλβανία).
Γραφειοκρατία και φακελάκι
Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ, ανάλογες επιφυλάξεις και φόβους απέναντι στο ΕΣΥ έχει και ένα ποσοστό συμπολιτών μας (ανέρχεται στο 6% του ελληνικού πληθυσμού) που δεν ανήκει σε καμία ευπαθή ομάδα. Δικαιούνται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αλλά δεν πηγαίνουν στον γιατρό όταν έχουν πραγματική ανάγκη, γιατί είναι «πεπεισμένοι» πως δεν θα εξυπηρετηθούν λόγω γραφειοκρατίας ή λόγω της αδυναμίας τους να καταθέσουν το γνωστό «φακελάκι».
Δηλαδή, ένα 12,8% δεν έχει δικαίωμα πρόσβασης στο δημόσιο σύστημα Υγείας και ένα επιπλέον 15% φοβάται να το προσεγγίσει.
Kινδυνεύουμε από φορείς λοιμωδών
Σε υπόμνημα της Επιτροπής Συντονισμού Κοινωνικών Φορέων προς το Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) υποστηρίζεται ότι οι πρόσφατοι νόμοι και οι εγκύκλιοι του υπ. Υγείας, οι οποίοι απαγορεύουν στο προσωπικό των νοσοκομείων να παρέχουν δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε ανασφάλιστους και παρανόμους, δημιουργούν πληθυσμούς μη ελεγχόμενους, με κόστος όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και τη δημόσια υγεία, αν λάβει κανείς υπόψη του τα λοιμώδη και τα χρόνια νοσήματα. Επίσης, επισημαίνεται ότι «αυτού του είδους η προσέγγιση υγείας αποτελεί σαφή παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Γι' αυτό προτείνεται, ειδικά για τα λοιμώδη νοσήματα, η νομοθέτηση δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης όλων, ανεξαρτήτως της νόμιμης ή μη παρουσίας τους στη χώρα, της ύπαρξης ή μη ασφαλιστικής κάλυψης. Ειδικά, μάλιστα, για τον μεταναστευτικό πληθυσμό συστήνεται η τροποποίηση των άρθρων (44 και 84) του μεταναστευτικού νόμου, που στερούν από τους μη νόμιμους μετανάστες τη δυνατότητα να επισκεφθούν νοσοκομείο όταν υπάρχει ανάγκη και διώκουν πειθαρχικά τους ιατρούς οι οποίοι τους εξετάζουν.
Δικαιούχοι περίθαλψης
Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δικαιούνται οι μη νόμιμοι αλλοδαποί μόνο στην περίπτωση επειγόντων περιστατικών και οι ανήλικοι. Σε ό,τι αφορά τις μολυσματικές ασθένειες, ενώ ο νόμος λέει ότι πρέπει να παρέχονται ιατρικές υπηρεσίες στους λαθρομετανάστες που εντοπίζονται κατά την παράνομη είσοδό τους στη χώρα, δεν ισχύει το ίδιο για τους παράνομους μετανάστες που δεν έχουν συλληφθεί κατά την άφιξή τους. Επίσης, δεν έχουν δικαίωμα δωρεάν ιατρικών υπηρεσιών τα θύματα εμπορίας ανθρώπων που έχουν χαρακτηριστεί ως τέτοια από την Εισαγγελία.
Σε μείζον θέμα αναδεικνύεται και η έλλειψη εκπαίδευσης των ιατρών σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συχνά, οι κοινωνικές υπηρεσίες των νοσοκομείων δεν γνωρίζουν ότι μπορούν να διεκδικήσουν χρήματα από άλλους φορείς για τη νοσηλεία ανασφάλιστων.
Πρόσφυγας γέννησε παιδί με έιτζ λόγω άγνοιας
Η Γκλόρια, από τη Σιέρα Λεόνε, έφθασε 22 ετών στην Ελλάδα, με καραβιά διακινητών από την Κω, προερχόμενη από τη Συρία. Εκανε αίτηση για παροχή ασύλου. Κατά την παραμονή της εδώ συνάντησε τον άντρα της και έμεινε έγκυος. Επειδή κανείς δεν την πληροφόρησε ότι ως αιτούσα άσυλο είχε δικαίωμα δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, δεν απευθύνθηκε σε γιατρό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, ενώ δούλευε καθώς ο σύζυγός της συνελήφθη να πουλάει CD και απελάθηκε στην Τουρκία. Επίτοκη, λιποθύμησε στην είσοδο της πολυκατοικίας όπου έμενε και μεταφέρθηκε στο μαιευτήριο του Νοσ. Αλεξάνδρα όπου και γέννησε. Της έγινε HIV τεστ και απέβη θετικό. Παρά το γεγονός ότι είχε πυρετό, το νοσοκομείο επέμενε στο εξιτήριό της. Η νεαρή μητέρα παρακάλεσε να φιλοξενήσουν για λίγο το παιδί της μέχρι να βρει τρόπο να το φροντίζει κάποιος ώστε να δουλεύει. Με μόνη συμπαραστάτιδα την κοινωνική λειτουργό του νοσοκομείου, παρεπέμφθη στη Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων του Ν. «Α. Συγγρός». Ψυχίατρος, μέλος της Act Up HELLAS, που δουλεύει εθελοντικά στη ΜΕΛ, ανέλαβε τη διαπραγμάτευση με τη ΓΑΔΑ προκειμένου να επισπευσθεί η διαδικασία παροχής ασύλου και για ανθρωπιστικούς λόγους λόγω της οροθετικότητάς της. Ενώ τα μέλη της Act Up HELLAS έκαναν προσπάθειες να εκδοθούν χαρτιά για το παιδί, η μητέρα νοσηλευόταν με υψηλό πυρετό, αναιμία και αιμορραγία από το γεννητικό σύστημα στο Ν. «Α. Συγγρός». (Το «Ελενα», που την είχε εξετάσει ως επείγον περιστατικό, είχε αρνηθεί να τη νοσηλεύσει.) Τελικά, με τη βοήθεια των μελών της οργάνωσης κατάφερε να βγάλει χαρτιά, να πάρει το παιδί και με την παρέμβαση των ιατρών της ΜΕΛ να εγκατασταθεί στον ξενώνα για οροθετικούς στα Καμίνια. Αργότερα, μαθαίνοντας ότι είχε δικαίωμα σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ως πρόσφυγας, θύμωσε πολύ. Αν το γνώριζε, θα είχε ως έγκυος επισκεφθεί γιατρό και θα είχαν μειωθεί οι πιθανότητες μετάδοσης της HIV λοίμωξης στο παιδί της.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100032_01/10/2006_199601
Η καλή υγεία συμβαδίζει με τα καλά εισοδήματα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22.10.2006
Η καλή υγεία συμβαδίζει με τα καλά εισοδήματα Η σωτήρια πρόληψη είναι προνόμιο των εχόντων αλλά και των μορφωμένων.
Της Μαριας Δεληθαναση.
Οσο πιο υψηλό το εισόδημα και το μορφωτικό επίπεδο, τόσο καλύτερη είναι η υγεία. Η πρόληψη είναι προνόμιο των εχόντων. Το ίδιο και η φροντίδα των δοντιών. Οι φτωχοί διατηρούν τα πρωτεία στα φάρμακα. Είναι η «εύκολη» λύση για όποιον αδυνατεί να πληρώσει εξειδικευμένο γιατρό και καλού επιπέδου παροχή φροντίδας.
Οι άποροι και φτωχοί, όχι μόνο δεν κάνουν χρήση των προληπτικών υπηρεσιών Υγείας, αλλά καταφεύγουν στα νοσοκομεία όταν η κατάστασή τους είναι ήδη επιβαρυμένη. Γι’ αυτό παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά ημερών παραμονής σε νοσοκομεία και ποσοστά θανάτων εντός νοσοκομείων.
Αυτά είναι μερικά από τα συμπεράσματα δύο ερευνών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, που τιτλοφορούνται «Κοινωνικές ανισότητες στην Υγεία και τις υπηρεσίες Υγείας στην Ελλάδα» (Μ. Χρυσάκης, Κ. Σουλιώτης) και «Φτώχεια και αποστέρηση στην Υγεία» (Μ. Χρυσάκης, Ε. Φαγιαδάκη, Ο. Παπαλιού, Η. Σιάτης).
Ελλιπή χρήση των υπηρεσιών Υγείας κάνουν συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, που παράλληλα χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, όπως οι μετανάστες, οι ηλικιωμένοι με πρόβλημα μετακίνησης, τα άτομα με αναπηρία, οι χρόνια πάσχοντες. Στα άτομα που ανήκουν σ’ αυτές τις ομάδες η ασθένεια έχει σαρωτικές συνέπειες. Επιδρά αρνητικά στο εισόδημα και στην ικανότητα προς εργασία, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος αποστέρησης που συντηρεί και αναπαράγει τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Αύξηση 50% των δαπανών σε 17 χρόνια
Οπως σημειώνεται στην έρευνα των Μ. Χρυσάκη και Κ. Σουλιώτη, η μέση μηνιαία δαπάνη των ελληνικών νοικοκυριών για την αγορά υπηρεσιών Υγείας την τελευταία εικοσαετία αυξάνεται συνεχώς. Είναι χαρακτηριστικό ότι από 61,98 ευρώ το 1981–82 (σε σταθερές τιμές) έφθασε τα 94,58 ευρώ το 1998–99 (αύξηση 50%). Σήμερα, περίπου το 50% του συνόλου των δαπανών για την Υγεία είναι ιδιωτικές. Οπως διαπιστώνεται, το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που δαπανούν οι Ελληνες για αγορά υπηρεσιών και αγαθών Υγείας αφορά ιδιωτικές δαπάνες για υπηρεσίες ιατρών κάθε ειδικότητας εκτός νοσοκομείου (68,97% επί της συνολικής μέσης κατά κεφαλήν ιδιωτικής δαπάνης για Υγεία).
Τη μερίδα του λέοντος απορροφούν οι ιδιωτικές δαπάνες για την οδοντιατρική περίθαλψη (38,65%) και ακολουθούν οι δαπάνες για υπηρεσίες άλλων ιατρών (23,73%). Σημαντικά είναι τα ποσά που δαπανώνται για αγορά φαρμάκων (18,66% της συνολικής μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης για αγορά υπηρεσιών και αγαθών Υγείας).
Με διαχωρισμένα τα νοικοκυριά σε οκτώ κλιμάκια καταναλωτικής δαπάνης, διαπιστώνεται ότι τα νοικοκυριά που κατατάσσονται στα δύο υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια εμφανίζουν ιδιωτικές δαπάνες για υπηρεσίες και αγαθά Υγείας σημαντικά μεγαλύτερες από τον κατά κεφαλήν μέσον όρο (134,85 – 318,73%). Αντιθέτως, οι κατά κεφαλήν ιδιωτικές δαπάνες για την Υγεία, στα νοικοκυριά των χαμηλοτέρων και μεσαίων εισοδημάτων κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα: για τα τρία πρώτα κλιμάκια καταναλωτικής δαπάνης κυμαίνονται από 37,53% έως 87,79%.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαφοροποιήσεις των δαπανών Υγείας ανά εισοδηματικό κλιμάκιο, ανάλογα με το είδος των αγορών υπηρεσιών και αγαθών Υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η υψηλότερη εισοδηματική κλίμακα δαπανά 171 φορές περισσότερα χρήματα για οδοντιατρικές υπηρεσίες συγκριτικά με τη χαμηλότερη. (Οι φτωχότεροι δαπανούν για οδοντιατρικές υπηρεσίες 2,51% της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης και οι ευπορότεροι το 430,43%.) Για ιδιωτική νοσοκομειακή περίθαλψη, οι πλουσιότεροι δαπανούν 75 φορές περισσότερα χρήματα από τους πένητες. (Οι φτωχότεροι δαπανούν 5,74% και οι πλουσιότεροι 429,41% της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης.) Στις δαπάνες για φάρμακα, οι πλούσιοι δαπανούν όσα περίπου και οι φτωχοί (125,62% της μέσης καταναλωτικής δαπάνης οι φτωχότεροι και 153,61% οι πλουσιότεροι).
Η «εύκολη λύση» του φαρμακείου
Τα νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος εμφανίζονται να πληρώνουν κατά κεφαλήν μεγαλύτερα ποσά απ’ ό,τι τα νοικοκυριά μεσαίων εισοδημάτων (125,62% τα φτωχά νοικοκυριά και 84,54% τα μεσαία) για φάρμακα. Οπως σχολιάζουν οι κ. Χρυσάκης και Σουλιώτης, «η κατάσταση σχετίζεται έως ένα βαθμό με την ελλιπή ασφαλιστική κάλυψη των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού, που αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα προβλήματα αποκλεισμού από τις υπηρεσίες του κοινωνικού κράτους. Από την άλλη πλευρά, η περιορισμένη δυνατότητα που έχουν τα εν λόγω νοικοκυριά να προσφύγουν στις δημόσιες και κυρίως ιδιωτικές υπηρεσίες περίθαλψης έχουν ως αποτέλεσμα να οδηγούνται στην “εύκολη” λύση του φαρμακείου, όπου χωρίς επιπλέον κόστος μπορούν να προμηθεύονται το μεγαλύτερο μέρος των φαρμάκων που έχουν ανάγκη».
Η νοσηρότητα πλήττει τα αδύνατα στρώματα
Οσο πιο καλή είναι η εισοδηματική κατάσταση των ατόμων, τόσο πιο καλό εμφανίζεται το αυτο–αξιολογούμενο επίπεδο υγείας. Οπως σημειώνεται από τους ερευνητές του ΕΚΚΕ Μ. Χρυσάκη, Ε. Φαγαδάκη, Ο. Παπαλιού και Η. Σιάτη, οι φτωχοί αξιολογούν ως κακό ή πολύ κακό το επίπεδο υγείας τους σε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τους μη φτωχούς (15% και 8% αντίστοιχα). Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα του τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, μόλις το 2% των ατόμων με εισόδημα άνω των 1.500 ευρώ θεωρούν κακό ή πολύ κακό το επίπεδο της υγείας τους. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα άτομα με μηνιαίο εισόδημα κάτω από 440 ευρώ είναι πολλαπλάσιο και ανέρχεται σε 13,7%. Τα άτομα με μηνιαίο εισόδημα άνω των 1.500 ευρώ αξιολογούν σε ποσοστό 85% το επίπεδο της υγείας τους ως «πολύ καλό ή καλό». Το αντίστοιχο ποσοστό για άτομα με μηνιαίο εισόδημα κάτω από 440 ευρώ φθάνει μόλις το 43,3%.
Δυνατότητα πρόσβασης
Τα άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο δηλώνουν σε μεγαλύτερα ποσοστά πολύ κακή και κακή υγεία. Αυτό συμβαίνει, διότι τα άτομα με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης έχουν καλύτερη πληροφόρηση και κατ’ επέκταση καλύτερη πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας. Επίσης, υιοθετούν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, διότι έχουν μεγαλύτερη συναίσθηση των κινδύνων.
Το χαμηλό εισόδημα συνεπάγεται μικρότερη πρόσβαση σε προληπτικές (συμβουλευτικές) και θεραπευτικές (συνταγογράφηση φαρμάκων και νοσοκομειακή περίθαλψη) υπηρεσίες Υγείας υψηλού επιπέδου. Συνάμα, το χαμηλό εισόδημα συνεπάγεται μικρότερη πρόσβαση σε πρωτοβάθμιες οδοντιατρικές και ειδικές ιατρικές φροντίδες σε σχέση με τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Τα άτομα ανωτέρων εισοδηματικών κλιμακίων προσφεύγουν συχνότερα σε γιατρούς ειδικοτήτων σε σχέση με τους φτωχούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι τρεις στους τέσσερις φτωχούς δεν επισκέπτονται οδοντίατρο για οικονομικούς λόγους. Αντιθέτως, μεταξύ των μη φτωχών, άλλοι κύριοι λόγοι μη επίσκεψης στον οδοντίατρο είναι η έλλειψη χρόνου και ο φόβος.
Αξιοσημείωση διαφορά εμφανίζεται στην αδυναμία επίσκεψης των φτωχών σε ειδικό γιατρό εξαιτίας δυσκολίας πρόσβασης. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην υπερσυγκέντρωση των ειδικών γιατρών στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, τα ποσοστά γιατρών στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη είναι πολύ υψηλότερα από τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας (61,9 ειδικοί γιατροί/10.000 κατοίκους στην Αθήνα και 58,6 στη Θεσσαλονίκη, έναντι 39,3 για το σύνολο της χώρας).
Παράλληλα, σύμφωνα με την έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, διαπιστώνεται ότι τα άτομα με μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο των 440 ευρώ εμφανίζουν συχνότητα εισαγωγής σε νοσοκομείο τουλάχιστον μία φορά τον τελευταίο μήνα σε ποσοστό 9,4%. Αντιθέτως, όσο αυξάνεται το εισόδημα τόσο μειώνεται η συχνότητα εισαγωγής σε νοσοκομείο και σταθεροποιείται στο 4%, περίπου, για εισοδήματα άνω των 880 ευρώ μηνιαίως.
Κατά συνέπεια, το χαμηλό εισόδημα σχετίζεται άμεσα με χαμηλά επίπεδα υγείας και περιορισμένες δυνατότητες χρήσης υπηρεσιών Υγείας που συνεπάγονται αυξημένο κόστος για τον χρήστη. Αντιθέτως, η χρήση των δημοσίων υπηρεσιών Υγείας και των υποκαταστάτων τους (π.χ. φαρμακεία) δεν φαίνεται να προσδιορίζεται άμεσα από το ύψος του εισοδήματος των ατόμων αλλά από την κατάσταση της υγείας τους.
Αυξημένοι οι θάνατοι απόρων ασθενών στα νοσοκομεία
Η κατάσταση υγείας των απόρων (ανασφάλιστοι άποροι) εμφανίζεται ιδιαιτέρως επιβαρυμένη. Η μέση διάρκεια νοσηλείας των απόρων είναι 61 ημέρες, δηλαδή 4,6 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι ο αντίστοιχος μέσος όρος για το σύνολο των νοσηλευθέντων στα ελληνικά νοσοκομεία. Οπως σημειώνεται από τους Μ. Χρυσάκη και Κ. Σουλιώτη, «η μακρά διάρκεια νοσηλείας υποδηλώνει, πέραν των άλλων, τη βαρύτητα της νόσου και άρα στην περίπτωση των απόρων δείχνει ότι υφίσταται σημαντική διαφοροποίηση του νοσολογικού φάσματος». Συνήθεις νόσοι των απόρων είναι οι ψυχικές διαταραχές, οι λοιμώξεις, τα αναπνευστικά και τα νοσήματα της περιγεννητικής περιόδου. Οσον αφορά τις ηλικίες των νοσηλευθέντων, υπάρχει σημαντική υπεροχή των οικονομικά αδύνατων ασθενών στην ηλικία των 0–5 ετών. Το 4,2% του συνόλου των νοσηλευθέντων παιδιών είναι άπορα με σχεδόν ανύπαρκτη ασφαλιστική κάλυψη. Οσον αφορά την παραμονή των νοσηλευθέντων στα νοσοκομεία διαπιστώνεται πως το 8,7% των ασθενών που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία για περισσότερες από 61 ημέρες είναι άποροι. Η διερεύνηση του Δείκτη Εκβασης Νοσηλείας δείχνει ότι ένα σχετικά σημαντικό ποσοστό απόρων ασθενών πεθαίνει στα νοσοκομεία είτε λόγω της βαρύτητας της νόσου είτε λόγω έλλειψης φροντίδας από το κοινωνικό και συγγενικό περιβάλλον.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100032_22/10/2006_202235
Η καλή υγεία συμβαδίζει με τα καλά εισοδήματα Η σωτήρια πρόληψη είναι προνόμιο των εχόντων αλλά και των μορφωμένων.
Της Μαριας Δεληθαναση.
Οσο πιο υψηλό το εισόδημα και το μορφωτικό επίπεδο, τόσο καλύτερη είναι η υγεία. Η πρόληψη είναι προνόμιο των εχόντων. Το ίδιο και η φροντίδα των δοντιών. Οι φτωχοί διατηρούν τα πρωτεία στα φάρμακα. Είναι η «εύκολη» λύση για όποιον αδυνατεί να πληρώσει εξειδικευμένο γιατρό και καλού επιπέδου παροχή φροντίδας.
Οι άποροι και φτωχοί, όχι μόνο δεν κάνουν χρήση των προληπτικών υπηρεσιών Υγείας, αλλά καταφεύγουν στα νοσοκομεία όταν η κατάστασή τους είναι ήδη επιβαρυμένη. Γι’ αυτό παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά ημερών παραμονής σε νοσοκομεία και ποσοστά θανάτων εντός νοσοκομείων.
Αυτά είναι μερικά από τα συμπεράσματα δύο ερευνών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, που τιτλοφορούνται «Κοινωνικές ανισότητες στην Υγεία και τις υπηρεσίες Υγείας στην Ελλάδα» (Μ. Χρυσάκης, Κ. Σουλιώτης) και «Φτώχεια και αποστέρηση στην Υγεία» (Μ. Χρυσάκης, Ε. Φαγιαδάκη, Ο. Παπαλιού, Η. Σιάτης).
Ελλιπή χρήση των υπηρεσιών Υγείας κάνουν συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, που παράλληλα χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, όπως οι μετανάστες, οι ηλικιωμένοι με πρόβλημα μετακίνησης, τα άτομα με αναπηρία, οι χρόνια πάσχοντες. Στα άτομα που ανήκουν σ’ αυτές τις ομάδες η ασθένεια έχει σαρωτικές συνέπειες. Επιδρά αρνητικά στο εισόδημα και στην ικανότητα προς εργασία, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος αποστέρησης που συντηρεί και αναπαράγει τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Αύξηση 50% των δαπανών σε 17 χρόνια
Οπως σημειώνεται στην έρευνα των Μ. Χρυσάκη και Κ. Σουλιώτη, η μέση μηνιαία δαπάνη των ελληνικών νοικοκυριών για την αγορά υπηρεσιών Υγείας την τελευταία εικοσαετία αυξάνεται συνεχώς. Είναι χαρακτηριστικό ότι από 61,98 ευρώ το 1981–82 (σε σταθερές τιμές) έφθασε τα 94,58 ευρώ το 1998–99 (αύξηση 50%). Σήμερα, περίπου το 50% του συνόλου των δαπανών για την Υγεία είναι ιδιωτικές. Οπως διαπιστώνεται, το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που δαπανούν οι Ελληνες για αγορά υπηρεσιών και αγαθών Υγείας αφορά ιδιωτικές δαπάνες για υπηρεσίες ιατρών κάθε ειδικότητας εκτός νοσοκομείου (68,97% επί της συνολικής μέσης κατά κεφαλήν ιδιωτικής δαπάνης για Υγεία).
Τη μερίδα του λέοντος απορροφούν οι ιδιωτικές δαπάνες για την οδοντιατρική περίθαλψη (38,65%) και ακολουθούν οι δαπάνες για υπηρεσίες άλλων ιατρών (23,73%). Σημαντικά είναι τα ποσά που δαπανώνται για αγορά φαρμάκων (18,66% της συνολικής μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης για αγορά υπηρεσιών και αγαθών Υγείας).
Με διαχωρισμένα τα νοικοκυριά σε οκτώ κλιμάκια καταναλωτικής δαπάνης, διαπιστώνεται ότι τα νοικοκυριά που κατατάσσονται στα δύο υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια εμφανίζουν ιδιωτικές δαπάνες για υπηρεσίες και αγαθά Υγείας σημαντικά μεγαλύτερες από τον κατά κεφαλήν μέσον όρο (134,85 – 318,73%). Αντιθέτως, οι κατά κεφαλήν ιδιωτικές δαπάνες για την Υγεία, στα νοικοκυριά των χαμηλοτέρων και μεσαίων εισοδημάτων κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα: για τα τρία πρώτα κλιμάκια καταναλωτικής δαπάνης κυμαίνονται από 37,53% έως 87,79%.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαφοροποιήσεις των δαπανών Υγείας ανά εισοδηματικό κλιμάκιο, ανάλογα με το είδος των αγορών υπηρεσιών και αγαθών Υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η υψηλότερη εισοδηματική κλίμακα δαπανά 171 φορές περισσότερα χρήματα για οδοντιατρικές υπηρεσίες συγκριτικά με τη χαμηλότερη. (Οι φτωχότεροι δαπανούν για οδοντιατρικές υπηρεσίες 2,51% της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης και οι ευπορότεροι το 430,43%.) Για ιδιωτική νοσοκομειακή περίθαλψη, οι πλουσιότεροι δαπανούν 75 φορές περισσότερα χρήματα από τους πένητες. (Οι φτωχότεροι δαπανούν 5,74% και οι πλουσιότεροι 429,41% της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης.) Στις δαπάνες για φάρμακα, οι πλούσιοι δαπανούν όσα περίπου και οι φτωχοί (125,62% της μέσης καταναλωτικής δαπάνης οι φτωχότεροι και 153,61% οι πλουσιότεροι).
Η «εύκολη λύση» του φαρμακείου
Τα νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος εμφανίζονται να πληρώνουν κατά κεφαλήν μεγαλύτερα ποσά απ’ ό,τι τα νοικοκυριά μεσαίων εισοδημάτων (125,62% τα φτωχά νοικοκυριά και 84,54% τα μεσαία) για φάρμακα. Οπως σχολιάζουν οι κ. Χρυσάκης και Σουλιώτης, «η κατάσταση σχετίζεται έως ένα βαθμό με την ελλιπή ασφαλιστική κάλυψη των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού, που αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα προβλήματα αποκλεισμού από τις υπηρεσίες του κοινωνικού κράτους. Από την άλλη πλευρά, η περιορισμένη δυνατότητα που έχουν τα εν λόγω νοικοκυριά να προσφύγουν στις δημόσιες και κυρίως ιδιωτικές υπηρεσίες περίθαλψης έχουν ως αποτέλεσμα να οδηγούνται στην “εύκολη” λύση του φαρμακείου, όπου χωρίς επιπλέον κόστος μπορούν να προμηθεύονται το μεγαλύτερο μέρος των φαρμάκων που έχουν ανάγκη».
Η νοσηρότητα πλήττει τα αδύνατα στρώματα
Οσο πιο καλή είναι η εισοδηματική κατάσταση των ατόμων, τόσο πιο καλό εμφανίζεται το αυτο–αξιολογούμενο επίπεδο υγείας. Οπως σημειώνεται από τους ερευνητές του ΕΚΚΕ Μ. Χρυσάκη, Ε. Φαγαδάκη, Ο. Παπαλιού και Η. Σιάτη, οι φτωχοί αξιολογούν ως κακό ή πολύ κακό το επίπεδο υγείας τους σε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τους μη φτωχούς (15% και 8% αντίστοιχα). Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα του τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, μόλις το 2% των ατόμων με εισόδημα άνω των 1.500 ευρώ θεωρούν κακό ή πολύ κακό το επίπεδο της υγείας τους. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα άτομα με μηνιαίο εισόδημα κάτω από 440 ευρώ είναι πολλαπλάσιο και ανέρχεται σε 13,7%. Τα άτομα με μηνιαίο εισόδημα άνω των 1.500 ευρώ αξιολογούν σε ποσοστό 85% το επίπεδο της υγείας τους ως «πολύ καλό ή καλό». Το αντίστοιχο ποσοστό για άτομα με μηνιαίο εισόδημα κάτω από 440 ευρώ φθάνει μόλις το 43,3%.
Δυνατότητα πρόσβασης
Τα άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο δηλώνουν σε μεγαλύτερα ποσοστά πολύ κακή και κακή υγεία. Αυτό συμβαίνει, διότι τα άτομα με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης έχουν καλύτερη πληροφόρηση και κατ’ επέκταση καλύτερη πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας. Επίσης, υιοθετούν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, διότι έχουν μεγαλύτερη συναίσθηση των κινδύνων.
Το χαμηλό εισόδημα συνεπάγεται μικρότερη πρόσβαση σε προληπτικές (συμβουλευτικές) και θεραπευτικές (συνταγογράφηση φαρμάκων και νοσοκομειακή περίθαλψη) υπηρεσίες Υγείας υψηλού επιπέδου. Συνάμα, το χαμηλό εισόδημα συνεπάγεται μικρότερη πρόσβαση σε πρωτοβάθμιες οδοντιατρικές και ειδικές ιατρικές φροντίδες σε σχέση με τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Τα άτομα ανωτέρων εισοδηματικών κλιμακίων προσφεύγουν συχνότερα σε γιατρούς ειδικοτήτων σε σχέση με τους φτωχούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι τρεις στους τέσσερις φτωχούς δεν επισκέπτονται οδοντίατρο για οικονομικούς λόγους. Αντιθέτως, μεταξύ των μη φτωχών, άλλοι κύριοι λόγοι μη επίσκεψης στον οδοντίατρο είναι η έλλειψη χρόνου και ο φόβος.
Αξιοσημείωση διαφορά εμφανίζεται στην αδυναμία επίσκεψης των φτωχών σε ειδικό γιατρό εξαιτίας δυσκολίας πρόσβασης. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην υπερσυγκέντρωση των ειδικών γιατρών στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, τα ποσοστά γιατρών στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη είναι πολύ υψηλότερα από τις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας (61,9 ειδικοί γιατροί/10.000 κατοίκους στην Αθήνα και 58,6 στη Θεσσαλονίκη, έναντι 39,3 για το σύνολο της χώρας).
Παράλληλα, σύμφωνα με την έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, διαπιστώνεται ότι τα άτομα με μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο των 440 ευρώ εμφανίζουν συχνότητα εισαγωγής σε νοσοκομείο τουλάχιστον μία φορά τον τελευταίο μήνα σε ποσοστό 9,4%. Αντιθέτως, όσο αυξάνεται το εισόδημα τόσο μειώνεται η συχνότητα εισαγωγής σε νοσοκομείο και σταθεροποιείται στο 4%, περίπου, για εισοδήματα άνω των 880 ευρώ μηνιαίως.
Κατά συνέπεια, το χαμηλό εισόδημα σχετίζεται άμεσα με χαμηλά επίπεδα υγείας και περιορισμένες δυνατότητες χρήσης υπηρεσιών Υγείας που συνεπάγονται αυξημένο κόστος για τον χρήστη. Αντιθέτως, η χρήση των δημοσίων υπηρεσιών Υγείας και των υποκαταστάτων τους (π.χ. φαρμακεία) δεν φαίνεται να προσδιορίζεται άμεσα από το ύψος του εισοδήματος των ατόμων αλλά από την κατάσταση της υγείας τους.
Αυξημένοι οι θάνατοι απόρων ασθενών στα νοσοκομεία
Η κατάσταση υγείας των απόρων (ανασφάλιστοι άποροι) εμφανίζεται ιδιαιτέρως επιβαρυμένη. Η μέση διάρκεια νοσηλείας των απόρων είναι 61 ημέρες, δηλαδή 4,6 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι ο αντίστοιχος μέσος όρος για το σύνολο των νοσηλευθέντων στα ελληνικά νοσοκομεία. Οπως σημειώνεται από τους Μ. Χρυσάκη και Κ. Σουλιώτη, «η μακρά διάρκεια νοσηλείας υποδηλώνει, πέραν των άλλων, τη βαρύτητα της νόσου και άρα στην περίπτωση των απόρων δείχνει ότι υφίσταται σημαντική διαφοροποίηση του νοσολογικού φάσματος». Συνήθεις νόσοι των απόρων είναι οι ψυχικές διαταραχές, οι λοιμώξεις, τα αναπνευστικά και τα νοσήματα της περιγεννητικής περιόδου. Οσον αφορά τις ηλικίες των νοσηλευθέντων, υπάρχει σημαντική υπεροχή των οικονομικά αδύνατων ασθενών στην ηλικία των 0–5 ετών. Το 4,2% του συνόλου των νοσηλευθέντων παιδιών είναι άπορα με σχεδόν ανύπαρκτη ασφαλιστική κάλυψη. Οσον αφορά την παραμονή των νοσηλευθέντων στα νοσοκομεία διαπιστώνεται πως το 8,7% των ασθενών που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία για περισσότερες από 61 ημέρες είναι άποροι. Η διερεύνηση του Δείκτη Εκβασης Νοσηλείας δείχνει ότι ένα σχετικά σημαντικό ποσοστό απόρων ασθενών πεθαίνει στα νοσοκομεία είτε λόγω της βαρύτητας της νόσου είτε λόγω έλλειψης φροντίδας από το κοινωνικό και συγγενικό περιβάλλον.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100032_22/10/2006_202235
24 April 2008
Πόσο ελλατώνονται τα καρδιαγγειακά όταν σταματήσει το κάπνισμα δημοσίως;
11-15% ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΤΟ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΑΝ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ.
Στοπ στο κάπνισμα, «ψαλίδι» στα εμφράγματα.
Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ.
Αμεσα πρέπει να απαγορευτεί το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους στην Ελλάδα, καθώς θα έχουμε 3.000 λιγότερα εμφράγματα, 3.000 λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια και περίπου 450 λιγότερους θανάτους από έμφραγμα μόλις στον πρώτο χρόνο εφαρμογής ανάλογων μέτρων.
Η Ιρλανδία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: απαγόρευσαν άμεσα το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους και είδαν τον αριθμό των εμφραγμάτων να μειώνεται από 11 ώς 15% μέσα στον πρώτο κιόλας χρόνο από την εφαρμογή του μέτρου. Τα παραπάνω επισήμανε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο καθηγητής Παύλος Τούτουζας, διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, με αφορμή το 230 Διεθνές Συνέδριο Κλινικής Καρδιολογίας που θα πραγματοποιηθεί 1-3 Μαΐου στο «Κάραβελ».Από την άλλη, οι ειδικοί τόνισαν πως εκτός από το κάπνισμα, η καθιστική ζωή και το πάχος αποτελούν πλέον σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας στη χώρα μας... Ο Γεώργιος Ανδρικόπουλος, επιμελητής στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», τόνισε ότι το 2010 η Ελλάδα θα γίνει η πρώτη και μόνη χώρα στην Ευρώπη που η μέση τιμή του Δείκτη Μάζας Σώματος θα ξεπεράσει τα 28 kg/m2. Παράλληλα, από το 1970 ώς το 2004 η θνησιμότητα από ισχαιμική καρδιοπάθεια σε άτομα κάτω των 65 ετών αυξήθηκε κατά 39% στην Ελλάδα, αλλά μειώθηκε κατά 44% στη Γερμανία, κατά 58% στη Γαλλία, κατά 61% στην Ιταλία, κατά 69% στη Μ. Βρετανία και κατά 75% στην Ολλανδία. Το περπάτημα: Επισημάνθηκε επίσης πως μία ώρα περπάτημα την ημέρα αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης ώς και 38% σε σχέση με την απραξία που χαρακτηρίζει το 60% των Ελλήνων. Επίσης η άσκηση είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη στις γυναίκες. Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 72.488 γυναίκες, ηλικίας 40-65 ετών, διαπιστώθηκε ότι όσο καλύτερο ήταν το επίπεδο της φυσικής κατάστασής τους με άσκηση τόσο μικρότερα τα ποσοστά εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Από την πλευρά του ο Δημήτριος Ρίχτερ, διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής της «Ευρωκλινικής», αναφέρθηκε στις εξελίξεις που παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας. «Η σημαντικότερη μελέτη που αναμέναμε, τόνισε, ήταν η ENHANCE, η οποία ήταν η πρώτη απεικονιστική μελέτη που περιμέναμε για την εζετιμίδη, το νεότερο υπολιπιδαιμικό φάρμακο που συνδυάζεται πολύ καλά με τις στατίνες. Τα αποτελέσματα της μελέτης δεν ήταν ικανοποιητικά, με το συνδυασμό των δύο φαρμάκων (στατίνης-εζετιμίδης) να μην υπερτερεί της σκέτης στατίνης». Ο διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του ΓΝ «Ερυθρός Σταυρός», Ζήνων Κυριακίδης, σημείωσε πως η καλή φαρμακευτική αγωγή, ιδιαίτερα με τη ρύθμιση της κακής χοληστερίνης LDL στα 70 mg ακόμα και σε διαβητικούς ασθενείς με έμφραγμα μυοκαρδίου έχει αποδώσει πολύ καλά αποτελέσματα και συγκρίνεται με αυτά της αγγειοπλαστικής και εγχείρησης και σε πολυαγγειακή νόσο.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/04/2008
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=49717488
Στοπ στο κάπνισμα, «ψαλίδι» στα εμφράγματα.
Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ.
Αμεσα πρέπει να απαγορευτεί το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους στην Ελλάδα, καθώς θα έχουμε 3.000 λιγότερα εμφράγματα, 3.000 λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια και περίπου 450 λιγότερους θανάτους από έμφραγμα μόλις στον πρώτο χρόνο εφαρμογής ανάλογων μέτρων.
Η Ιρλανδία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: απαγόρευσαν άμεσα το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους και είδαν τον αριθμό των εμφραγμάτων να μειώνεται από 11 ώς 15% μέσα στον πρώτο κιόλας χρόνο από την εφαρμογή του μέτρου. Τα παραπάνω επισήμανε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο καθηγητής Παύλος Τούτουζας, διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, με αφορμή το 230 Διεθνές Συνέδριο Κλινικής Καρδιολογίας που θα πραγματοποιηθεί 1-3 Μαΐου στο «Κάραβελ».Από την άλλη, οι ειδικοί τόνισαν πως εκτός από το κάπνισμα, η καθιστική ζωή και το πάχος αποτελούν πλέον σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας στη χώρα μας... Ο Γεώργιος Ανδρικόπουλος, επιμελητής στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», τόνισε ότι το 2010 η Ελλάδα θα γίνει η πρώτη και μόνη χώρα στην Ευρώπη που η μέση τιμή του Δείκτη Μάζας Σώματος θα ξεπεράσει τα 28 kg/m2. Παράλληλα, από το 1970 ώς το 2004 η θνησιμότητα από ισχαιμική καρδιοπάθεια σε άτομα κάτω των 65 ετών αυξήθηκε κατά 39% στην Ελλάδα, αλλά μειώθηκε κατά 44% στη Γερμανία, κατά 58% στη Γαλλία, κατά 61% στην Ιταλία, κατά 69% στη Μ. Βρετανία και κατά 75% στην Ολλανδία. Το περπάτημα: Επισημάνθηκε επίσης πως μία ώρα περπάτημα την ημέρα αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης ώς και 38% σε σχέση με την απραξία που χαρακτηρίζει το 60% των Ελλήνων. Επίσης η άσκηση είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη στις γυναίκες. Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 72.488 γυναίκες, ηλικίας 40-65 ετών, διαπιστώθηκε ότι όσο καλύτερο ήταν το επίπεδο της φυσικής κατάστασής τους με άσκηση τόσο μικρότερα τα ποσοστά εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Από την πλευρά του ο Δημήτριος Ρίχτερ, διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής της «Ευρωκλινικής», αναφέρθηκε στις εξελίξεις που παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας. «Η σημαντικότερη μελέτη που αναμέναμε, τόνισε, ήταν η ENHANCE, η οποία ήταν η πρώτη απεικονιστική μελέτη που περιμέναμε για την εζετιμίδη, το νεότερο υπολιπιδαιμικό φάρμακο που συνδυάζεται πολύ καλά με τις στατίνες. Τα αποτελέσματα της μελέτης δεν ήταν ικανοποιητικά, με το συνδυασμό των δύο φαρμάκων (στατίνης-εζετιμίδης) να μην υπερτερεί της σκέτης στατίνης». Ο διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του ΓΝ «Ερυθρός Σταυρός», Ζήνων Κυριακίδης, σημείωσε πως η καλή φαρμακευτική αγωγή, ιδιαίτερα με τη ρύθμιση της κακής χοληστερίνης LDL στα 70 mg ακόμα και σε διαβητικούς ασθενείς με έμφραγμα μυοκαρδίου έχει αποδώσει πολύ καλά αποτελέσματα και συγκρίνεται με αυτά της αγγειοπλαστικής και εγχείρησης και σε πολυαγγειακή νόσο.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/04/2008
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=49717488
17 April 2008
Κερδίστε 14 χρόνια ζωής.
Η άσκηση, η συγκρατημένη κατανάλωση αλκοόλ, η πλούσια σε φρούτα και λαχανικά διατροφή και η αποφυγή του καπνίσματος μπορεί να μας χαρίσουν μέχρι 14 χρόνια παραπάνω, υποδεικνύει νέα έρευνα.Η έρευνα διενεργήθηκε σε 20.000 ανθρώπους -σε διάστημα δεκαετίας- και αποκαλύπτει ότι όσοι δεν ακολούθησαν τους παραπάνω κανόνες είχαν τετραπλάσιες πιθανότητες θνησιμότητας σε σχέση με όσους τους τηρούσαν.Τα ευρήματα φάνηκαν να ισχύουν ανεξάρτητα από το πόσο υπέρβαροι ή οικονομικά ασθενέστεροι ήταν οι εθελοντές.Η έρευνα του Public Library of Science Medicine υποδεικνύει ότι πολλοί άνθρωποι μπορούν να αυξήσουν το προσδόκιμο ζωής τους με απλές αλλαγές. Η έρευνα διενεργήθηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ και του Medical Research Council του Norfolk, μεταξύ 1993 και 2006.Η ηλικία των συμμετεχόντων ήταν μεταξύ 45 και 79 ετών. Οταν άρχισε η έρευνα, δεν έπασχαν από καρδιολογικά προβλήματα ή καρκίνο. Κοινωνικά, η εικόνα τους ήταν μικτή.Σε κάθε κανόνα από τους παρακάτω αποδόθηκε μια μονάδα: να μην είναι καπνιστές, να καταναλώνουν μεταξύ μίας και 14 μονάδων αλκοόλ την εβδομάδα, να τρώνε 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα και να μην κάνουν καθιστική ζωή. Η έρευνα αποκάλυψε ότι όσοι σημείωσαν αποτέλεσμα 4 μονάδων είχαν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να έχουν πεθάνει όσο διήρκεσε η έρευνα, σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν καμία μονάδα. Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι ένας άνθρωπος 60 ετών με σκορ μηδέν είχε τον ίδιο κίνδυνο θανάτου με έναν άνθρωπο 74 ετών που είχε σημειώσει σκορ 4 μονάδων.Σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας, οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι χωριστά μέτρα, όπως η αποφυγή του καπνίσματος και η άσκηση, μπορούν να έχουν επίδραση στη μακροζωία, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που οι ερευνητές τα εξετάζουν μαζί. Επιπλέον, στην έρευνα φάνηκε ότι η κοινωνική θέση και ο Δείκτης Μάζας Σώματος δεν έπαιζαν ρόλο.Αυτό σημαίνει ότι μεγάλη μερίδα πληθυσμού μπορεί πράγματι να διαπιστώσει οφέλη στην υγεία, μέσω αλλαγών μέτριας έκτασης.Πιο έντονα ήταν τα αποτελέσματα όσον αφορά τη μείωση των θανάτων που αποδόθηκαν σε καρδιαγγειακή νόσο. Ωστόσο, φάνηκε επίσης σχέση μεταξύ του σκορ και της θνησιμότητας από καρκίνο.Αν και η ανάλυση δεν περιέλαβε ανθρώπους με προϋπάρχουσα νόσο, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι αυτοί που έπασχαν από σοβαρές ασθένειες είχαν καλύτερη εικόνα υγείας όσο πιο υψηλό ήταν το αποτέλεσμα που σημείωναν, σε σχέση με αυτούς που είχαν χαμηλότερο σκορ.Η Jydy O'Sullivan, του Βρετανικού Ιδρύματος για την Καρδιά, θεωρεί ότι η έρευνα αποτελεί καλό νέο και πως υποδεικνύει ότι ακολουθώντας υγιεινό τρόπο ζωής οι άνθρωποι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακές νόσους.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/04/2008
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=15.04.2008,id=12049232
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/04/2008
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=15.04.2008,id=12049232
Ποιος είναι πιο υγιής; Η γυναίκα ή ο άνδρας;
Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ, αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, διευθυντή Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής
Εάν εξαιρέσει κανείς την περίοδο της μητριαρχίας, για την οποία έτσι κι αλλιώς γνωρίζουμε λίγα, ο άντρας εθεωρείτο ανέκαθεν πιο σημαντικός από τη γυναίκα. Η ανακάλυψη όμως των χρωτοσωμάτων και των γονιδίων ανέτρεψε τον μύθο της Εύας που δημιουργήθηκε από το πλευρό του Αδάμ. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ο ανδρισμός δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από μια προσαρμογή του θηλυκού. Και μάλιστα, η όλη διαφορά οφείλεται στην ύπαρξη στους άνδρες ενός μάλλον μικρού χρωμοσώματος Υ, που έχει μόνο 60 γονίδια, ενώ το χρωμόσωμα Χ περιέχει περίπου 6.000 γονίδια. Ετσι λοιπόν, ενώ 32.000 γονίδια απαιτούνται για τη δημιουργία ενός ανθρώπου, μόνο ένα γονίδιο, και μάλιστα μικρό, τον καθιστά άντρα.Αυτή όμως η μικρή γενετική διαφορά οδηγεί σε μία μεγάλη μορφολογική διαφορά. Τα αγόρια αναπτύσσουν όρχεις, ενώ τα κορίτσια ωοθήκες. Οι ορμόνες, που παράγονται από τους όρχεις ή τις ωοθήκες αποτελούν την τελική διαφορά μεταξύ άντρα και γυναίκας. Αυτή η διαφορά καθορίζει και τις σημαντικές διαφοροποιήσεις που παρουσιάζουν τα δύο φύλα σε διάφορα νοσήματα. Εκτός από τα νοσήματα που αφορούν μόνο το ένα φύλο, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες και ο καρκίνος του προστάτη στους άντρες, οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο από ορισμένα κοινά και στα δύο φύλα νοσήματα, όπως η πολυαρθρίτιδα, ενώ οι άντρες παθαίνουν νωρίτερα έμφραγμα του μυοκαρδίου, αν και τα πιο πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα, όπως η πανελλαδική έρευνα Hellas Health Ι που πραγματοποιήσαμε πέρσι, δεν διαπιστώνουν διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα σε ό,τι αφορά το έμφραγμα.Η διαπίστωση αυτή συνδέεται με το γεγονός ότι εκτός από το βιολογικό φύλο, μεγάλη σημασία για την υγεία έχει και το «κοινωνικοπολιτιστικό φύλο», είτε πρόκειται για την εφηβεία, τις επαγγελματικές δραστηριότητες, τις κοινωνικές συνήθειες κ.ά. Οσο η σύγχρονη γυναίκα εντάσσεται, όλο και πιο ισότιμα, στην παραγωγική και κοινωνική δραστηριότητα τόσο περισσότερο υιοθετεί το αντρικό νοσολογικό πρότυπο και τους παράγοντες κινδύνου που το προκαλούν: στρες, αλκοόλ, οδήγηση και πολλά άλλα. Επιπρόσθετα, η γυναίκα προστρέχει πιο εύκολα και πιο συχνά στις υπηρεσίες υγείας, γεγονός που οδηγεί, μεταξύ άλλων, στη συχνότερη καταγραφή της γυναικείας νοσηρότητας. Ετσι, για παράδειγμα, η κατάθλιψη μπορεί να θεωρείται πιο συχνή στις γυναίκες όχι λόγω μεγαλύτερης επίπτωσης, αλλά λόγω συχνότερης διάγνωσης. Βέβαια, η ανδροκρατούμενη, ακόμα, κοινωνία μας δεν έχει αφαιρέσει από τον άντρα την εξουσία να ελέγχει τις αποφάσεις και τους πόρους που σχετίζονται με τα θέματα υγείας και την άσκηση της Ιατρικής.Εξάλλου, η κάθε μορφή εξουσίας θεωρείται ότι αποτελεί παράγοντα προστασίας και προαγωγής της υγείας. Ισως αυτός είναι ένας από τους λόγους που η υγεία των αντρών γενικώς και κατά μέσο όρο είναι καλύτερη από την υγεία των γυναικών. Οι γυναίκες μπορούν να ζουν περισσότερα χρόνια από τους άντρες (στην Ελλάδα οι γυναίκες 82 και οι άντρες 78), αλλά αυτή η υπεροχή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι περισσότεροι άντρες πεθαίνουν σε μικρές ηλικίες λόγω των τροχαίων αυχημάτων, αφαιρώντας έτσι περισσότερα χρόνια προσδοκώμενης ζωής σε σχέση με τις γυναίκες.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/04/2008
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=15.04.2008,id=23900336
Εάν εξαιρέσει κανείς την περίοδο της μητριαρχίας, για την οποία έτσι κι αλλιώς γνωρίζουμε λίγα, ο άντρας εθεωρείτο ανέκαθεν πιο σημαντικός από τη γυναίκα. Η ανακάλυψη όμως των χρωτοσωμάτων και των γονιδίων ανέτρεψε τον μύθο της Εύας που δημιουργήθηκε από το πλευρό του Αδάμ. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ο ανδρισμός δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από μια προσαρμογή του θηλυκού. Και μάλιστα, η όλη διαφορά οφείλεται στην ύπαρξη στους άνδρες ενός μάλλον μικρού χρωμοσώματος Υ, που έχει μόνο 60 γονίδια, ενώ το χρωμόσωμα Χ περιέχει περίπου 6.000 γονίδια. Ετσι λοιπόν, ενώ 32.000 γονίδια απαιτούνται για τη δημιουργία ενός ανθρώπου, μόνο ένα γονίδιο, και μάλιστα μικρό, τον καθιστά άντρα.Αυτή όμως η μικρή γενετική διαφορά οδηγεί σε μία μεγάλη μορφολογική διαφορά. Τα αγόρια αναπτύσσουν όρχεις, ενώ τα κορίτσια ωοθήκες. Οι ορμόνες, που παράγονται από τους όρχεις ή τις ωοθήκες αποτελούν την τελική διαφορά μεταξύ άντρα και γυναίκας. Αυτή η διαφορά καθορίζει και τις σημαντικές διαφοροποιήσεις που παρουσιάζουν τα δύο φύλα σε διάφορα νοσήματα. Εκτός από τα νοσήματα που αφορούν μόνο το ένα φύλο, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες και ο καρκίνος του προστάτη στους άντρες, οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο από ορισμένα κοινά και στα δύο φύλα νοσήματα, όπως η πολυαρθρίτιδα, ενώ οι άντρες παθαίνουν νωρίτερα έμφραγμα του μυοκαρδίου, αν και τα πιο πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα, όπως η πανελλαδική έρευνα Hellas Health Ι που πραγματοποιήσαμε πέρσι, δεν διαπιστώνουν διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα σε ό,τι αφορά το έμφραγμα.Η διαπίστωση αυτή συνδέεται με το γεγονός ότι εκτός από το βιολογικό φύλο, μεγάλη σημασία για την υγεία έχει και το «κοινωνικοπολιτιστικό φύλο», είτε πρόκειται για την εφηβεία, τις επαγγελματικές δραστηριότητες, τις κοινωνικές συνήθειες κ.ά. Οσο η σύγχρονη γυναίκα εντάσσεται, όλο και πιο ισότιμα, στην παραγωγική και κοινωνική δραστηριότητα τόσο περισσότερο υιοθετεί το αντρικό νοσολογικό πρότυπο και τους παράγοντες κινδύνου που το προκαλούν: στρες, αλκοόλ, οδήγηση και πολλά άλλα. Επιπρόσθετα, η γυναίκα προστρέχει πιο εύκολα και πιο συχνά στις υπηρεσίες υγείας, γεγονός που οδηγεί, μεταξύ άλλων, στη συχνότερη καταγραφή της γυναικείας νοσηρότητας. Ετσι, για παράδειγμα, η κατάθλιψη μπορεί να θεωρείται πιο συχνή στις γυναίκες όχι λόγω μεγαλύτερης επίπτωσης, αλλά λόγω συχνότερης διάγνωσης. Βέβαια, η ανδροκρατούμενη, ακόμα, κοινωνία μας δεν έχει αφαιρέσει από τον άντρα την εξουσία να ελέγχει τις αποφάσεις και τους πόρους που σχετίζονται με τα θέματα υγείας και την άσκηση της Ιατρικής.Εξάλλου, η κάθε μορφή εξουσίας θεωρείται ότι αποτελεί παράγοντα προστασίας και προαγωγής της υγείας. Ισως αυτός είναι ένας από τους λόγους που η υγεία των αντρών γενικώς και κατά μέσο όρο είναι καλύτερη από την υγεία των γυναικών. Οι γυναίκες μπορούν να ζουν περισσότερα χρόνια από τους άντρες (στην Ελλάδα οι γυναίκες 82 και οι άντρες 78), αλλά αυτή η υπεροχή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι περισσότεροι άντρες πεθαίνουν σε μικρές ηλικίες λόγω των τροχαίων αυχημάτων, αφαιρώντας έτσι περισσότερα χρόνια προσδοκώμενης ζωής σε σχέση με τις γυναίκες.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/04/2008
http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=15.04.2008,id=23900336
16 April 2008
Όχι στον πολυμαθή ηλίθιο!
Το κείμενο αυτό από το blog του συγγραφέα Νίκου Δήμου, θα έπρεπε κατά την γνώμη μου να ανήκει στην βασική βιβλιογραφία της εκπαίδευσης όλων των επαγγελματικών κατηγοριών (και φυσικά βέβαια και των Γιατρών):
Σχεδόν όλες οι συζητήσεις που είχαμε κάνει στο blog, τελείωναν με την επίκληση μίας καλύτερης παιδείας. Αλλά ποια θα ήταν η καλύτερη παιδεία; Πρόταση: να καταργήσουμε την μάθηση (και φυσικά την απομνημόνευση) και να καλλιεργήσουμε δύο πράγματα:
α) κριτική σκέψη (με μπόλικη αμφισβήτηση) και β) ευαισθησία (άνοιγμα στην τέχνη). Η μεγάλη επανάσταση της Νέας Παιδείας θα αφορά την φιλοσοφία της. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, η παιδεία δεν έχει κανένα λόγο να είναι μάθηση, δεδομένου ότι τα γνωστικά αντικείμενα είναι όλα συνεχώς παρόντα και αρκεί το πάτημα ενός κουμπιού (η και μία φραστική εντολή) για να πληροφορηθούμε το σημείο τήξεως του αργύρου ή την ημερομηνία της μάχης του Μάντζικερτ. Η τεχνολογία έχει κάνει την πληροφορία προσιτή και φθηνή. Αν υπάρχει σήμερα κίνδυνος δεν είναι από έλλειψη γνώσεων αλλά αντίθετα, από τον υπερβολικό πληθωρισμό τους. Αυτό που προφανώς μας χρειάζεται είναι περισσότερη κρίση. Στο σχολείο του 21ου αιώνα, ο δάσκαλος-εξουσία πρέπει να μετεξελιχθεί σε δάσκαλο-σύντροφο. Ο δάσκαλος-αυθεντία σε δάσκαλο-ερευνητή. Όταν ο κάθε μαθητής θα έχει στο θρανίο (ή στο χέρι του) του ένα τερματικό με πρόσβαση στο Internet, η απόκτηση γνώσεων θα είναι πανεύκολη. Αυτό που θα έχει σημασία θα είναι η επιλογή, αξιολόγηση, επεξεργασία και αξιοποίηση της πληροφορίας. Άρα ο δάσκαλος δεν θα είναι η πηγή αλλά το φίλτρο της γνώσης. Σήμερα το σχολείο γεμίζει τα παιδιά γνώσεις, είτε άχρηστες - είτε άκαιρες, που το παιδί δεν είναι σε θέση να τις αφομοιώσει και να τις χρησιμοποιήσει. Πως θα ήταν αν, αντί για περιεχόμενο, το μαθαίναμε να αναζητά; Βλέπω τα σημερινά παιδιά - και μάλιστα τα προνομιούχα, αυτά που προέρχονται από οικογένειες με οικονομική άνεση - να επιδίδονται σε ένα ανηλεή αγώνα μάθησης, σε ένα μαραθώνιο σχολικών και ιδιωτικών μαθημάτων, που δεν τους αφήνει χρόνο ούτε να σκεφθούν ούτε να έρθουν σε επαφή με την πραγματικότητα. Αν όμως το νέο παιδί δεν βρίσκει χρόνο να αποκτήσει εμπειρίες και να τις οργανώσει με την σκέψη του, όσα πτυχία και να αποκτήσει θα παραμείνει ένας πολυμαθής ηλίθιος. Την βασική πρόκληση της ζωής - την επίλυση προβλημάτων - δεν θα μπορεί να την αντιμετωπίσει. “Life is problem solving” είχε γράψει ο Karl Popper. Στον Δαρβινικό αγώνα της ζωής η επιβίωση (των καλύτερων) γίνεται με την επίλυση των προβλημάτων και την προσαρμογή στις καταστάσεις. Όταν παρουσιαστεί το πρόβλημα δεν ωφελεί σε τίποτα να του παρουσιάσεις ένα πτυχίο… Το βασικό χαρακτηριστικό της αυριανής κοινωνίας θα είναι ο ανοιχτός χαρακτήρας της. Ανοιχτός για το καλύτερο και για το χειρότερο. Οι παραδοσιακές δομές, οι κατεστημένες τάξεις, οι ιεραρχίες, θα ανατρέπονται και θα αναθεωρούνται κάθε στιγμή. Η βασική απαιτούμενη αρετή για την επιβίωση θα είναι η κινητικότητα. Όσοι μένουν ακίνητοι θα καταποντίζονται. Ήδη ζούμε αυτή την εξέλιξη. Η ανοιχτή σκέψη είναι προϋπόθεση επιβίωσης στην ανοιχτή κοινωνία. (Ανοιχτή σκέψη: σκέψη χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς παραδοχές, χωρίς δογματικές αγκυλώσεις). Ανοιχτή και στο καινούργιο, το διαφορετικό της τέχνης. Πρέπει να αντλήσουμε ένα νέο εκπαιδευτικό πρότυπο από την επιστήμη και την τέχνη, που συνεχώς πειραματίζονται, αμφισβητούν δημιουργούν και διορθώνουν. Το πρότυπο αυτό δεν θα βασίζεται στην μάθηση αλλά στην άσκηση της κριτικής και προσληπτικής ικανότητας. Δεν θα θεσπίζει κλειστά πλαίσια αλλά αντίθετα θα διευκολύνει το άνοιγμα νέων. Δεν θα είναι στατικό αλλά δυναμικό. Δεν θα εδράζεται στην βεβαιότητα αλλά θα κάνει ανεκτή την αβεβαιότητα. Θα ενθαρρύνει την αναζήτηση, την απορία, την αμφισβήτηση. Μόνο ένα τέτοιο πρότυπο μπορεί να βοηθήσει τον νέον άνθρωπο να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της σημερινής και της αυριανής κοινωνίας.
http://www.ndimou.gr/ndimou/2006/02/blog-post_04.html
Σχεδόν όλες οι συζητήσεις που είχαμε κάνει στο blog, τελείωναν με την επίκληση μίας καλύτερης παιδείας. Αλλά ποια θα ήταν η καλύτερη παιδεία; Πρόταση: να καταργήσουμε την μάθηση (και φυσικά την απομνημόνευση) και να καλλιεργήσουμε δύο πράγματα:
α) κριτική σκέψη (με μπόλικη αμφισβήτηση) και β) ευαισθησία (άνοιγμα στην τέχνη). Η μεγάλη επανάσταση της Νέας Παιδείας θα αφορά την φιλοσοφία της. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου, η παιδεία δεν έχει κανένα λόγο να είναι μάθηση, δεδομένου ότι τα γνωστικά αντικείμενα είναι όλα συνεχώς παρόντα και αρκεί το πάτημα ενός κουμπιού (η και μία φραστική εντολή) για να πληροφορηθούμε το σημείο τήξεως του αργύρου ή την ημερομηνία της μάχης του Μάντζικερτ. Η τεχνολογία έχει κάνει την πληροφορία προσιτή και φθηνή. Αν υπάρχει σήμερα κίνδυνος δεν είναι από έλλειψη γνώσεων αλλά αντίθετα, από τον υπερβολικό πληθωρισμό τους. Αυτό που προφανώς μας χρειάζεται είναι περισσότερη κρίση. Στο σχολείο του 21ου αιώνα, ο δάσκαλος-εξουσία πρέπει να μετεξελιχθεί σε δάσκαλο-σύντροφο. Ο δάσκαλος-αυθεντία σε δάσκαλο-ερευνητή. Όταν ο κάθε μαθητής θα έχει στο θρανίο (ή στο χέρι του) του ένα τερματικό με πρόσβαση στο Internet, η απόκτηση γνώσεων θα είναι πανεύκολη. Αυτό που θα έχει σημασία θα είναι η επιλογή, αξιολόγηση, επεξεργασία και αξιοποίηση της πληροφορίας. Άρα ο δάσκαλος δεν θα είναι η πηγή αλλά το φίλτρο της γνώσης. Σήμερα το σχολείο γεμίζει τα παιδιά γνώσεις, είτε άχρηστες - είτε άκαιρες, που το παιδί δεν είναι σε θέση να τις αφομοιώσει και να τις χρησιμοποιήσει. Πως θα ήταν αν, αντί για περιεχόμενο, το μαθαίναμε να αναζητά; Βλέπω τα σημερινά παιδιά - και μάλιστα τα προνομιούχα, αυτά που προέρχονται από οικογένειες με οικονομική άνεση - να επιδίδονται σε ένα ανηλεή αγώνα μάθησης, σε ένα μαραθώνιο σχολικών και ιδιωτικών μαθημάτων, που δεν τους αφήνει χρόνο ούτε να σκεφθούν ούτε να έρθουν σε επαφή με την πραγματικότητα. Αν όμως το νέο παιδί δεν βρίσκει χρόνο να αποκτήσει εμπειρίες και να τις οργανώσει με την σκέψη του, όσα πτυχία και να αποκτήσει θα παραμείνει ένας πολυμαθής ηλίθιος. Την βασική πρόκληση της ζωής - την επίλυση προβλημάτων - δεν θα μπορεί να την αντιμετωπίσει. “Life is problem solving” είχε γράψει ο Karl Popper. Στον Δαρβινικό αγώνα της ζωής η επιβίωση (των καλύτερων) γίνεται με την επίλυση των προβλημάτων και την προσαρμογή στις καταστάσεις. Όταν παρουσιαστεί το πρόβλημα δεν ωφελεί σε τίποτα να του παρουσιάσεις ένα πτυχίο… Το βασικό χαρακτηριστικό της αυριανής κοινωνίας θα είναι ο ανοιχτός χαρακτήρας της. Ανοιχτός για το καλύτερο και για το χειρότερο. Οι παραδοσιακές δομές, οι κατεστημένες τάξεις, οι ιεραρχίες, θα ανατρέπονται και θα αναθεωρούνται κάθε στιγμή. Η βασική απαιτούμενη αρετή για την επιβίωση θα είναι η κινητικότητα. Όσοι μένουν ακίνητοι θα καταποντίζονται. Ήδη ζούμε αυτή την εξέλιξη. Η ανοιχτή σκέψη είναι προϋπόθεση επιβίωσης στην ανοιχτή κοινωνία. (Ανοιχτή σκέψη: σκέψη χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς παραδοχές, χωρίς δογματικές αγκυλώσεις). Ανοιχτή και στο καινούργιο, το διαφορετικό της τέχνης. Πρέπει να αντλήσουμε ένα νέο εκπαιδευτικό πρότυπο από την επιστήμη και την τέχνη, που συνεχώς πειραματίζονται, αμφισβητούν δημιουργούν και διορθώνουν. Το πρότυπο αυτό δεν θα βασίζεται στην μάθηση αλλά στην άσκηση της κριτικής και προσληπτικής ικανότητας. Δεν θα θεσπίζει κλειστά πλαίσια αλλά αντίθετα θα διευκολύνει το άνοιγμα νέων. Δεν θα είναι στατικό αλλά δυναμικό. Δεν θα εδράζεται στην βεβαιότητα αλλά θα κάνει ανεκτή την αβεβαιότητα. Θα ενθαρρύνει την αναζήτηση, την απορία, την αμφισβήτηση. Μόνο ένα τέτοιο πρότυπο μπορεί να βοηθήσει τον νέον άνθρωπο να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της σημερινής και της αυριανής κοινωνίας.
http://www.ndimou.gr/ndimou/2006/02/blog-post_04.html
Το να μην κάνεις "τίποτε".
Ποια είναι η πιο δύσκολη (και συχνά η πιο σοφή) απόφαση για ένα Γιατρό;
Το να μην κάνει "τίποτε". Το να καθήσει, να ακούσει προσεκτικά τον ασθενή.
Να τον εξετάσει προσεκτικά. Και μετά αν αποφανθεί ότι αυτό που έχει ο Ασθενής είναι κάτι που θα περάσει από μόνο του, να του δώσει τον χρόνο του. Άραγε όμως δεν κάναμε τίποτε τότε; Και όμως, κάναμε ένα σωρό πράγματα: Ακούσαμε τον Ασθενή προσεκτικά (το σημαντικότερο). Απλώσαμε το χέρι και τον εξετάσαμε. Κάναμε διάγνωση. Διαλέξαμε και θεραπεία (αφήσαμε την φύση να κάνει καλά τον Ασθενή από μόνη της). Είναι τίποτε όλα αυτά; Ή είναι τόσο απλό να έχει κανείς τις γνώσεις και την κρίση για να δει πότε ”τον παίρνει” να αφήσει την φύση μόνη της και πότε όχι; Ίσως να είναι τίποτε για τον φαρμακοποιό ή για τον φαρμακευτικό αντιπρόσωπο (που θα πολεμήσουν τον Γιατρό λυσσαλέα για αυτό). Όχι όμως για τον Ασθενή ούτε και για τον Ιατρό. Το αποδεικνύουν οι αντιδράσεις που βλέπει κανείς από τον Ασθενή του σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν ο Ασθενής φεύγοντας λέει ευχαριστώ και το βλέπει κανείς ότι το εννοεί. Εμείς οι Ιατροί ξεχνάμε συχνά το πόσο σημαντικό φάρμακο είναι ο ίδιος ο εαυτός μας. Η αποχή από ενεργητική θεραπευτική αγωγή όμως, μπορεί σε περιπτώσεις με ασαφή διάγνωση να έχει και διαγνωστική χρησιμότητα: Προλαβαίνουν δηλαδή να αποκαλυφθούν χαρακτηριστικά συμπτώματα ή σημεία, που μας διευκολύνουν στην σωστή διάγνωση. Στο σημείο αυτό εμείς σαν Γενικοί Ιατροί έχουμε ένα προβάδισμα σε σχέση με τις υπόλοιπες ειδικότητες το οποίο μας δίνει την δυνατότητα να είμαστε πιο "υπομονετικοί": Όντας πιο "κοντά" στον Ασθενή μπορούμε πιο εύκολα να παρακολουθήσουμε την πορεία της υγείας του σε σχέση π.χ. με ένα νοσοκομειακό Ιατρό που "χάνει " τον Ασθενή από την στιγμή που ο Ασθενής εγκαταλείψει το Νοσοκομείο.
Το να μην κάνει "τίποτε". Το να καθήσει, να ακούσει προσεκτικά τον ασθενή.
Να τον εξετάσει προσεκτικά. Και μετά αν αποφανθεί ότι αυτό που έχει ο Ασθενής είναι κάτι που θα περάσει από μόνο του, να του δώσει τον χρόνο του. Άραγε όμως δεν κάναμε τίποτε τότε; Και όμως, κάναμε ένα σωρό πράγματα: Ακούσαμε τον Ασθενή προσεκτικά (το σημαντικότερο). Απλώσαμε το χέρι και τον εξετάσαμε. Κάναμε διάγνωση. Διαλέξαμε και θεραπεία (αφήσαμε την φύση να κάνει καλά τον Ασθενή από μόνη της). Είναι τίποτε όλα αυτά; Ή είναι τόσο απλό να έχει κανείς τις γνώσεις και την κρίση για να δει πότε ”τον παίρνει” να αφήσει την φύση μόνη της και πότε όχι; Ίσως να είναι τίποτε για τον φαρμακοποιό ή για τον φαρμακευτικό αντιπρόσωπο (που θα πολεμήσουν τον Γιατρό λυσσαλέα για αυτό). Όχι όμως για τον Ασθενή ούτε και για τον Ιατρό. Το αποδεικνύουν οι αντιδράσεις που βλέπει κανείς από τον Ασθενή του σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν ο Ασθενής φεύγοντας λέει ευχαριστώ και το βλέπει κανείς ότι το εννοεί. Εμείς οι Ιατροί ξεχνάμε συχνά το πόσο σημαντικό φάρμακο είναι ο ίδιος ο εαυτός μας. Η αποχή από ενεργητική θεραπευτική αγωγή όμως, μπορεί σε περιπτώσεις με ασαφή διάγνωση να έχει και διαγνωστική χρησιμότητα: Προλαβαίνουν δηλαδή να αποκαλυφθούν χαρακτηριστικά συμπτώματα ή σημεία, που μας διευκολύνουν στην σωστή διάγνωση. Στο σημείο αυτό εμείς σαν Γενικοί Ιατροί έχουμε ένα προβάδισμα σε σχέση με τις υπόλοιπες ειδικότητες το οποίο μας δίνει την δυνατότητα να είμαστε πιο "υπομονετικοί": Όντας πιο "κοντά" στον Ασθενή μπορούμε πιο εύκολα να παρακολουθήσουμε την πορεία της υγείας του σε σχέση π.χ. με ένα νοσοκομειακό Ιατρό που "χάνει " τον Ασθενή από την στιγμή που ο Ασθενής εγκαταλείψει το Νοσοκομείο.
14 April 2008
Συμβουλές σε έναν που μόλις ξεκινά την ειδικότητα της Γενικής - Οικογενειακής Ιατρικής.
Στην αρχή της θητείας σου σε κάθε κλινική κάνε ένα κατάλογο με γνώσεις και δεξιότητες που θεωρείς ότι πρέπει να μάθεις από εκεί για να ανταπεξέλθεις στο μέλλον στις υποχρεώσεις σου σαν Γενικός Ιατρός. Σε αυτό θα σε βοηθήσει και το log-book το οποίο έχει καταρτίσει η ΕΛΕΓΕΙΑ και μπορείς να το βρείς στη διεύθυνση http://www.elegeia.gr/E0149594
Φρόντισε μετά να μάθεις αυτά τα πράγματα που σημείωσες στον προαναφερόμενο κατάλογο, κατ άρχην με θεωρητικό τρόπο (μέσω διαβάσματος) αλλά κυρίως μέσω της κλινικής πράξης.
Αγόρασε πριν ξεκινήσεις στην κλινική ένα ντοσιέ ειδικά για το γνωστικό αντικείμενο αυτής της κλινικής και βάζε εκεί σχετικά ιατρικά κείμενα που έχεις βρεί ή, ακόμη καλύτερα, σχετικές σημειώσεις που έχεις γράψει ο ίδιος.
Προσπάθησε επίσης ξεκινώντας σε μια κλινική να βρείς κάποιον ειδικευμένο Ιατρό της κλινικής που να νιώθεις ότι τον εμπιστεύεσαι για τις γνώσεις του και ταιριάζεις μαζί του σαν χαρακτήρας και κάνε τον συμπαραστάτη στην προσπάθειά σου.
Μη ντρέπεσαι να ρωτάς. Έχε στην τσέπη της Ιατρικής σου ρόμπας ένα μπλοκάκι και ένα στυλό και σημείωνε ερωτήσεις που ανακύπτουν κατά την διάρκεια της κλινικής σου ημέρας ώστε να ψάξεις για τις απαντήσεις το γρηγορότερο δυνατό.
Μην αρκείσαι πάντως στις απαντήσεις που σου δίνουν οι ”ειδικοί ” της κλινικής. Ψάξε και μόνος σου στο διαδίκτυο. Συνήθισε να διαβάζεις ιατρικά κείμενα στα Αγγλικά και γράψου συνδρομητής σε κάποιο μεγάλο ιατρικό περιοδικό Γενικής Ιατρικής π.χ. στο British Medical Journal (BMJ).
Προσπάθησε επίσης κάποιους μήνες της εκπαίδευσης σου να τους κάνεις σε κάποια χώρα που να έχει πιο αναπτυγμένη Γενική Ιατρική από ότι η Ελλάδα. Σίγουρα θα πάρεις πολλά και από αυτή την εμπειρία.
Δες τέλος την εκπαίδευσή σου στην Γενική Ιατρική όχι σαν μια αγγαρία αλλά σαν κάτι που μπορεί να πλουτίσει τον πνευματικό σου κόσμο. Δεν νομίζω να υπάρχει άλλο επάγγελμα από του Γενικού Οικογενειακού Ιατρού μέσα από το οποίο να βλέπει κανείς με καλύτερο τρόπο την βιολογική, ψυχολογική και κοινωνική διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης.
Διεπαγγελματική εκπαίδευση στις Επιστήμες Υγείας.
Τα τελευταία χρόνια συζητιέται πολύ στην Βόρεια Ευρώπη η αξία του να εκπαιδεύεται κανείς σαν φοιτητής Ιατρικής όχι μόνο μαζί με άλλους φοιτητές Ιατρικής αλλά σε ορισμένα μαθήματα ή κάποιες επιλεγμένες στιγμές της εκπαίδευσης, μαζί και με φοιτητές άλλων επιστημών της Υγείας π.χ. φοιτητές Νοσηλευτικής, Φυσιοθεραπείας η Εργασιοθεραπείας.
Για να είναι κανείς αποτελεσματικός στο επάγγελμα όταν τελειώσει την σχολή του, δεν αρκούν μόνο οι καλές εγκυκλοπαιδικές και κλινικές γνώσεις.
Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί κανείς να συνεργάζεται και με άλλους επαγγελματίες που έχουν παραπλήσια επαγγέλματα.
Και αυτό προσπαθούν να το εμπεδώσουν ήδη από το Πανεπιστήμιο.
Ένα άλλο πλεονέκτημα του να εκπαιδεύεται κανείς μερικές φορές με φοιτητές παραπλήσιων σχολών, είναι ότι βλέπεις το αντικείμενο που μελετάς και από άλλη σκοπιά και έτσι παίρνεις μια πιο σφαιρική εικόνα του.
Στο Πανεπιστήμιο του Linkoping Σουηδίας (που το έζησα από κοντά), το πρώτο μάθημα με το οποίο ξεκινούν τη σχολή τους είναι κοινό για όλους τους φοιτητές επαγγελμάτων Υγείας και λέγεται "Υγεία, Κοινωνία και ζητήματα Ηθικής ". Αλλά και καθόλη την πορεία των Πανεπιστημιακών τους σπουδών, οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να συνεργαστούν με φοιτητές παραπλήσιων σχολών σε παρόμοια μαθήματα θεωρητικά αλλά και κλινικά.
Π.χ. μια από τις ορθοπεδικές κλινικές του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Linkoping την δουλεύουν σχεδόν αυτόνομα φοιτητές Ιατρικής, Νοσηλευτικής, Φυσιοθεραπείας, Εργασιοθεραπείας κ.τ.λ. Τα χειρουργεία φυσικά τα αναλαμβάνουν οι κανονικοί Ιατροί, Νοσηλευτές κ.τ.λ. αλλά στον Ιατρικό γύρο αφήνουν τους φοιτητές Ιατρικής να πάρουν ιστορικό, να εξετάσουν, να κάνουν διαγνώσεις και να αποφασίσουν για αγωγές τις οποίες θα εκτελέσουν με τη σειρά τους οι φοιτητές των αντίστοιχων σχολών π.χ. Νοσηλευτικής, Φυσιοθεραπείας ή Εργασιοθεραπείας. Φυσικά οι κανονικοί Ιατροί, Νοσηλευτές, Φυσιοθεραπευτές, Εργασιοθεραπευτές κ.τ.λ. είναι από κοντά, επεμβαίνουν αν χρειαστεί...και βάζουν και βαθμούς...
2-5 Ιουνίου του 2008 θα γίνει στο Linkoping της Σουηδίας ένα συνέδριο σχετικό με την διεπαγγελματική εκπαίδευση στις Επιστήμες Υγείας: http://www.alltogether.se/index.asp
01 April 2008
Πρόληψη του καρκίνου του μαστού.
Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ, αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής,
διευθυντή Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής.
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου στις γυναίκες των αναπτυγμένων χωρών. Κάθε χρόνο αρρωσταίνει από καρκίνο του μαστού μία γυναίκα στις χίλιες και η πιθανότητα για κάθε γυναίκα να αρρωστήσει είναι περίπου 10%.
Οι πιο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για τη νόσο είναι:
Η ηλικία γέννησης του πρώτου παιδιού. Οσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία πρώτης τεκνοποίησης τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος, ιδιαίτερα μετά το 35ο έτος της ηλικίας της γυναίκας.
Κάθε επόμενη εγκυμοσύνη, συνδυάζεται με παροδική βραχυπρόθεσμη αύξηση του κινδύνου.
Η πρώιμη εμμηναρχή και η όψιμη εμμηνόπαυση σχετίζονται με αύξηση του κινδύνου.
Η κυστική μαστοπάθεια είναι παράγοντας αυξημένου κινδύνου για καρκίνο του μαστού.
Το υψηλό ανάστημα, η παχυσαρκία των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών και η μάζα του αδένα του μαστού σχετίζονται θετικά με τον κίνδυνο.
Υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ της χρήσης αντισυλληπτικών δισκίων και καρκίνου του μαστού, αλλά η αύξηση του κινδύνου είναι πολύ μικρή.
Γενικά, οποιαδήποτε αύξηση των οιστρογόνων συνεπάγεται μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
Εκτός από τα οιστρογόνα, που αποτελούν τον πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου, ως εξωτερικοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί:
Η αυξημένη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και η αυξημένη πρόσληψη λίπους.
Οδηγίες πρόληψης:
Μηνιαία αυτοεξέταση των μαστών σε ενήλικες γυναίκες.
Ετήσια εξέταση των μαστών από τον οικογενειακό γιατρό ή τον γυναικολόγο, μετά το 20ό έτος της ζωής.
Μαστογραφία αναφοράς για συγκριτικούς λόγους, πριν από το 40ό έτος της ηλικίας, η οποία θα πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά 3ετία σε γυναίκες μικρότερες των 50 ετών και ανά διετία μετά το 50ό έτος.
Ανάλογα με τον αριθμό των παραγόντων κινδύνου μπορεί να υπάρξει βράχυνση των μεσοεξεταστικών περιόδων.
Ο προ-συμπτωματικός έλεγχος για καρκίνο του μαστού μπορεί να μειώσει την πιθανότητα θανάτου από τη νόσο κατά 25%.
Συμβουλευτική Γραμμή Πρόληψης ΙΚΠΙ: 210-7222727Ιστοσελίδα Υγείας - Πρόληψης: http://www.neahygeia.gr/
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 01/04/2008
Subscribe to:
Posts (Atom)
