Θα είναι μια επανάσταση: Εκτύπωση των συνταγών μέσω υπολογιστή.

Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε κατά βάση το 2005, λίγους μήνες μετά την επιστροφή μου στην Ελλάδα μετά από αρκετά χρόνια στην Σκανδιναβία. Το ξαναδιάβασα όμως και φέτος και συμπλήρωσα την τελευταία παράγραφο:

Σπούδασα Ιατρική στην Σουηδία και έκανα αγροτικό εκεί καθώς επίσης και ειδικότητα Γενικής Ιατρικής. Μετά δούλεψα σαν ειδικός Γενικής Ιατρικής στην Σουηδία αλλά και στην Νορβηγία.

Από τα τέλη του 2005, εργάζομαι στο ΙΚΑ Καβάλας.Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα όταν άρχισα να δουλεύω στο ΙΚΑ ήταν ακριβώς ότι πάνω από το 80% της εργασίας μου ήταν το να ανανεώνω παλιές συνταγές ασθενών.

Αυτή λοιπόν τη δουλειά που εδώ την κάνω από τις 08.00 έως και τις 13.00 την έκανα στην Σουηδία και στην Νορβηγία από τις 08.00 μέχρι και τις 09.00 με την βοήθεια του υπολογιστή. Όχι μόνο προλάβαινα τότε να εξυπηρετώ περισσότερους ασθενείς αλλά οι συνταγές έβγαιναν ευανάγνωστες και ήταν καταχωρημένες στον υπολογιστή εύκολες και για στατιστική επεξεργασία αν χρειαζόταν.

Πώς ακριβώς δούλευα λοιπόν εκεί με την ανανέωση παλιών συνταγών; (μιλώ για την Σουηδία αλλά και για την Νορβηγία):
Πηγαίναμε στο Κέντρο Υγείας λίγο πριν τις 08.00.
Από τις 08.00 μέχρι και τις 09.00 καθόμουν στο Ιατρείο μου μπροστά στον υπολογιστή μου όπου ήταν αποθηκευμένοι οι φάκελοι των ασθενών μου. Έβαζα στα αυτιά μου ακουστικά σαν αυτά που έχουν οι DJ, συνδεδεμένα με το τηλέφωνο για να μην κουράζομαι να κρατώ στα χέρια μου το ακουστικό. Οι ασθενείς που ήθελαν να ανανεώσουν την συνταγή τους μόνο, και δεν χρειαζόταν εξέταση, ήξεραν ότι αυτό μπορούσε να γίνει τηλεφωνικά από τις 08.00 μέχρι και τις 09.00 και μου τηλεφωνούσαν. Έμπαινα στον φάκελό τους έβλεπα τα φάρμακα τους και αν θεωρούσα ότι η συνταγή μπορούσε να ανανεωθεί μόνο με βάση αυτά που μου έλεγαν από το τηλέφωνο, μάρκαρα τα φάρμακα που ήθελα και εκτύπωνα τις αντίστοιχες συνταγές. Έβαζα μια υπογραφή και μετά τις 09.00 ερχόταν μια γραμματέας που έπαιρνε τις συνταγές του κάθε ασθενούς, τις έβαζε σε φακέλους και τις έστελνε στα σπίτια τους. Έτσι μετά τις 09.00 είχαμε τον χρόνο να ασχοληθούμε με καθαρή ιατρική πλέον.

Γενικά νομίζω ότι το πιο σημαντικό πράγμα για βελτιωθεί η ποιότητα παροχής υπηρεσιών Υγείας στην Ελλάδα είναι η ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗ.

Συνεχίζοντας τις εντυπώσεις μου από την μηχανοργάνωση στην Σουηδία θα έπρεπε ίσως να πω και για μια αστοχία των Σουηδών:
Άφησαν το κάθε Κέντρο Υγείας και Νοσοκομείο να επιλέξει το δικό του λογισμικό χωρίς να λάβουν υπ’ όψη ότι πολλά από αυτά τα λογισμικά δεν είναι συμβατά μεταξύ τους.

Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν ηλεκτρονικά όλα τα Κέντρα Υγείας και τα Νοσοκομεία μεταξύ τους. Αυτό συνεπάγεται πολύ κόπο και παραπανίσια εργασία. Π.χ. τα εργαστηριακά που έρχονται από το Νοσοκομείο, ή τα εξιτήρια ασθενών από το Νοσοκομείο, πρέπει να καταχωρηθούν με το χέρι στον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς στο Κέντρο Υγείας. Και το αντίστροφο: Πολλές πληροφορίες που υπάρχουν στον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς στο Κέντρο Υγείας και που θα μπορούσαν να είναι πολύ χρήσιμες στους Νοσοκομειακούς Ιατρούς που αναλαμβάνουν ένα ασθενή, πηγαίνουν άχρηστες γιατί οι γιατροί του Νοσοκομείου δεν μπορούν να δουν τον φάκελο του ασθενούς στο Κέντρο Υγείας.

Πρόσφατα διάβασα ότι το Σουηδικό Κράτος προτίθεται να δώσει ένα πολύ μεγάλο κονδύλι ώστε Κέντρα Υγείας και Νοσοκομεία να αποκτήσουν λογισμικά που είναι συμβατά μεταξύ τους.

Μακροπρόθεσμα πάντως είμαι αισιόδοξος όσον αφορά την μηχανοργάνωση στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως.

Αυτό γιατί οι νέοι γιατροί που βγαίνουν έχουν όλο και μεγαλύτερη εξοικείωση με τους υπολογιστές.

Σε πιο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα υπάρχει ένα πράγμα που μπορεί να προκαλέσει επανάσταση, αλλά και να κάνει πλούσιους αυτούς που το ξεκινήσουν:

Αν καθίσουν μαζί ένας καλός κομπιουτερίστας και ένας ψαγμένος γιατρός και βρούν ένα τρόπο να εκτυπώνουν τις συνταγές στο βιβλιάριο του ασθενούς (χωρίς να απαιτήσουν από το αντίστοιχο ταμείο του ασθενούς να αλλάξει την μορφή του βιβλιαρίου).

Αν το πετύχουν αυτό, τότε πιστεύω ότι πολλοί συνάδελφοι θα θέλουν να αποκτήσουν το πρόγραμμα και τον εκτυπωτή, ακόμη και πληρώνοντας από την τσέπη τους. Γιατί; Γιατί θα ξαλαφρύνουν τα χέρια τους, θα τελειώνουν με τους ασθενείς τους πιο γρήγορα από τους άλλους γιατρούς, άσε που και οι ασθενείς τους θα είναι πιο ευχαριστημένοι. Αν αυτό γίνει μόδα, μετά οι Δεινόσαυροι από μόνοι τους θα αναγκαστούν να το υιοθετήσουν. Όσοι από αυτούς δεν το κάνουν θα θεωρούνται ξεπερασμένοι.

Θα ήταν βέβαια πολύ καλό να γίνει και μια Ομάδα Εργασίας από την Ελληνική Ένωση Γενικής Ιατρικής που να αγωνιστεί για μια νομοθετική μεταρρύθμιση. Μια μεταρρύθμιση που να στοχεύει σε μια ενιαία για όλη την Ελλάδα, Ηλεκτρονική Κάρτα Υγείας ή τουλάχιστον μια ενιαία μορφή εκτύπωσης συνταγών για όλα τα ταμεία. Αυτό θα μπορούσε σε μια πρώτη φάση να είναι προαιρετικό για όσους γιατρούς θέλουν. Όσο για την Kάρτα Υγείας δεν χρειάζεται σώνει και καλά να υποστηρίζεται από ένα και μόνο λογισμικό. Θα ήταν μάλιστα καλύτερα να υποστηρίζεται από διάφορα λογισμικά, ώστε να υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ προγραμματιστών και να κατεβαίνει η τιμή αλλά να ανεβαίνει η ποιότητα. Αρκεί τα διάφορα λογισμικά να είναι συμβατά μεταξύ τους.

Αν μια τέτοια μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία – τομή την πάρουν Γενικοί Ιατροί, θα είναι και μια έμμεση διαφήμιση για την Γενική Ιατρική σε όλο το Πανελλήνιο. Γιατί οι Γενικοί Ιατροί και όχι άλλοι; Γιατί είναι οι Γενικοί Γιατροί που κουβαλούν το μεγαλύτερο φορτίο ανανέωσης της συνταγογράφησης στην Ελλάδα.

Για να διευκολύνουμε το κράτος να πάρει την απόφαση, καλό θα ήταν να προετοιμάσουμε σαν επαγγελματική Ένωση Ελλήνων Γενικών Ιατρών μια έτοιμη πρόταση ακόμη και ως προς τα πρακτικά ζητήματα: Μια έτοιμη πρόταση π.χ. για την μορφή και το περιεχόμενο της Κάρτας Υγείας και συγκεκριμένη πρόταση για την μορφή και το περιεχόμενο της φόρμας συνταγών.

Ένα σοβαρό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι και το φαινόμενο της αυτοφαρμακίας: Οι Ασθενείς πάνε και παίρνουν σχεδόν ότι φάρμακο θέλουν από τον φαρμακοποιό τους και μετά έχουν την απαίτηση να τους το γράψει σε συνταγή ο Γιατρός τους ώστε να πάρουν λεφτά πίσω από το ασφαλιστικό τους ταμείο.
Να τονιστεί λοιπόν ότι και στο θέμα της αυτοφαρμακίας θα μπεί μια τάξη αν εφαρμοστεί η ηλεκτρονική συνταγογράφηση.

Το γεγονός δε ότι με την μηχανοργάνωση θα είναι πιο εύκολο να αναζητηθούν εύθυνες από τον Ιατρό που εκδίδει ηλεκτρονικά μια συνταγή,ίσως να κάνει αυτόν τον Ιατρό να μην συνταγογραφεί άκριτα και να τολμά να αρνείται που και που...

Δεν είμαστε γραμματείς. Είμαστε Ιατροί.

Εν τω μεταξύ από το 2007 στα πιο πολλά Κέντρα Υγείας στη Σουηδία δεν χρειάζεται καν να εκτυπώνουν τις συνταγές από τον υπολογιστή.
Τις στέλνουν ηλεκτρονικά στο φαρμακείο και πηγαίνει ο ασθενής και παραλαμβάνει τα φάρμακα από εκεί με την επίδειξη ταυτότητος.
Ταυτόχρονα κατάργησαν και την ειδική συνταγή που εκτυπώναν παλιά για τα ναρκωτικά φάρμακα γιατί θεωρούν ότι το καινούριο σύστημα δεν αφήνει πολλά περιθώρια πλαστογράφησης.