Προληπτική Ιατρική. Ορθή κατανάλωση φαρμάκων.

Ομιλία που έδωσα σήμερα στην Ένωση Καταναλωτών Καβάλας:


Τι είναι πιο σημαντικό;
Η πρόληψη ή το φάρμακο;

Προληπτική Ιατρική
(για να μη χρειαστούμε τα φάρμακα)
• Κάπνισμα.
Όποιος κάνει ένα πακέτο την ημέρα για 30 χρόνια πεθαίνει περίπου 10 χρόνια νωρίτερα.
• Διατροφή. Υδατάνθρακες ολικής αλέσεως. Όσπρια. Πολλά λαχανικά. Πολλά φρούτα. Κρέας μια φορά την εβδομάδα αρκεί και κατά προτίμηση κοτόπουλο ή ακόμη καλύτερα ψάρι. Όχι γλυκά.
• Αλκοόλ. Μέχρι και 2 ποτηράκια ξηρό κρασί κόκκινο ή λευκό για τους άντρες και μέχρι και 1 ποτηράκι για τις γυναίκες.
• Σωματική άσκηση. 30 λεπτά αεροβικής άσκησης την ημέρα. Π.χ. γρήγορο περπάτημα, ποδήλατο, τρέξιμο ή κολύμπι.

Ορθή κατανάλωση φαρμάκων

• Η συχνότητα της χρήσης φαρμάκων.
Μην παίρνετε πολλά φάρμακα.
• Οι οδηγίες στο κουτί του φαρμάκου.
Εκεί γράφει: Δραστική ουσία, Μορφή, Περιεκτικότητα σε mg, αριθμό δισκίων, Ενδείξεις, Αντενδείξεις. Χρήση κατά την εγκυμοσύνη, Χρήση κατά τον θηλασμό, Χρήση στα παιδιά, Χρήση στους ηλικιωμένους, Επίδραση στην ικανότητα οδήγησης, Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα, Δοσολογία και τρόπος χρήσης, Υπερδοσολογία, Ανεπιθύμητες ενέργειες. Πολύ συχνές≥1/10 Συχνές <1/10 Όχι συχνές <1/100 Σπάνιες <1/1.000 Πολύ σπάνιες <1/10.000
• Η ημερομηνία λήξης του φαρμάκου.
Είναι ενδεικτική για το πόσο εγγυάται η εταιρεία ότι το φάρμακο είναι δραστικό. Μετά την ημερομηνία λήξης το φάρμακο δεν γίνεται επικίνδυνο αλλά μπορεί να γίνει λιγότερο αποτελεσματικό. Ένα ενδιαφέρον άρθρο είναι το “Do medications really expire” που δημοσιεύθηκε το 2003 στο Medscape από τον Thomas A. M. Kramer που είναι καθηγητής ψυχιατρικής στο Σικάγο. Εκεί λέει ότι σε έρευνα του Αμερικανικού Στρατού από το 2000 αποδείχθηκε ότι το 90% των φαρμάκων ήταν αποτελεσματικά ακόμη και 15 χρόνια μετά.
Αν δεν εξαρτάται η ζωή σας από το φάρμακο, πάρτε το ακόμη και ληγμένο και δείτε πώς πάτε.

• Ακριβά ή φθηνά φάρμακα; Τα ακριβά φάρμακα δεν είναι πάντα τα καλύτερα. Τα φθηνά φάρμακα είναι συνήθως πιο πολλά χρόνια στην αγορά και έχουν δοκιμαστεί περισσότερο.
• Φάρμακα χωρίς συνταγή. Πολλά από αυτά είναι πολύ αποτελεσματικά και κρίμα που δεν γράφονται και με συνταγή.

• Φάρμακα με συνταγή. Μην παρεξηγηθείτε αν ο φαρμακοποιός δεν σας τα δώσει γιατί σύμφωνα με το νομό πρέπει να τα παίρνουμε μόνο μετά από συνταγή Ιατρού.
• Η οικονομική συμμετοχή του ασθενούς στο κόστος των φαρμάκων.
Για την μεγάλη πλειοψηφία των φαρμάκων ο Ασθενής πληρώνει το 25% τις λιανικής τιμής του φαρμάκου και το υπόλοιπο το πληρώνει το ταμείο του. Για φάρμακα για κάποιες διαγνώσεις όπως π.χ. η Στεφανιαία Νόσος, ή η Δυσλιπιδαιμία ή η Χ.Α.Π. ή η Οστεοπόρωση ο Ασθενής πληρώνει μόνο το 10% ενώ για μερικά πολύ βασικά φάρμακα όπως π.χ. Ινσουλίνη ή κάποια Ψυχοφάρμακα ή την Άνοια η συμμετοχή του Ασθενούς είναι 0%. Μύθος ότι όσες αγωγές είναι χρόνιες σημαίνουν ότι παίρνεις τα φάρμακα με χαμηλότερη συμμετοχή. Είναι η διάγνωση για την οποία παίρνεις τα φάρμακα και όχι η χρονιότητα της πάθησης που παίζει ρόλο για την οικονομική συμμετοχή του Ασθενούς. Τώρα για πιο λόγο ο ένας Ιατρός γράφει το ένα ποσοστό και ο άλλος άλλο αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Οφείλεται στο ότι μερικές φορές τα ίδια φάρμακα τα δίνουμε για διαφορετικές διαγνώσεις..
• Τα πρωτότυπα φάρμακα.
Τα φάρμακα που παράγονται από την εταιρεία που τα πρωτοεφήυρε. Όταν τα εφεύρει μια εταιρεία την επιτρέπουν να κρατήσει για λογαριασμό της την πατέντα του πώς φτιάχνεται το φάρμακο για περίπου 10 χρόνια. Μετά πρέπει να κάνει γνωστό σε όλους το πώς παρασκευάζει το φάρμακο αυτό και τότε αρχίζουν να το παρασκευάζουν και όσες άλλες εταιρείες επιθυμούν. Αυτές οι άλλες εταιρείες λέμε τότε ότι κάνουν αντίγραφο φάρμακο. Αυτές που κάνουν αντίγραφα τα πουλούν πιο φθηνά ενώ αυτές που έχουν το πρωτότυπο συνεχίζουν συνήθως να το πουλούν πιο ακριβά ακόμη και όταν λήξει η πατέντα του και για λόγους κύρους αλλά και γιατί επιβαρύνθηκαν με το κόστος της έρευνας.



• Τα αντίγραφα φάρμακα.
Το αντίγραφο φάρμακο είναι ένα φάρμακο που αρχίζει και το φτιάχνει μια, ή περισσότερες φαρμακευτικές εταιρείες αφού λήξη η πατέντα του. Τότε πέφτει συνήθως και η τιμή του γιατί η εταιρείες που παράγουν τα αντίγραφα αυτά φάρμακα δεν έχουν επιβαρυνθεί με το κόστος της έρευνας. Στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη και στην Αμερική προτιμούν σχεδόν πάντα τα αντίγραφα φάρμακα γιατί είναι ίδια με τα πρωτότυπα και γιατί βγαίνουν φθηνότερα και στους Ασθενείς και στο κράτος. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν συμβαίνει αυτό. Νομίζω ότι στον διαγωνισμό διαφθοράς κερδίζουν οι μεγαλύτερες και δυνατότερες εταιρείες οι οποίες και κατασκευάζουν πρωτότυπα φάρμακα. Βέβαια για να μην μιλούμε μόνο άσχημα για τις μεγάλες αυτές εταιρείες που ανακαλύπτουν καινούρια φάρμακα να πούμε ότι αν δεν ήταν αυτές δεν θα βγαίνανε καινούρια φάρμακα. Επί 70 χρόνια στην Σοβιετική Ένωση δεν ανακαλύφθηκε ούτε ένα καινούριο φάρμακο.

• Μερικά δικαιώματα του Ασθενούς σχετικά με τα φάρμακα.
Ο Ασθενής έχει δικαίωμα να μπορεί να διαβάζει τι γράφει στη συνταγή ο Γιατρός.
Ο Ασθενής που περιμένει στην ουρά για τον Γιατρό έχει προτεραιότητα έναντι των φαρμακευτικών αντιπροσώπων.
• Τι να έχουμε στο σπιτικό μας φαρμακείο.
Οινόπνευμα. Ιώδιο. Βαμβάκι. Χανσαπλάστ. Θερμόμετρο. Κομπρέσες. Depon. Zirtek. Simeco. Lypsyl.
• Πού να αποθηκεύουμε τα φάρμακα;
Σε ξηρό, δροσερό και σκοτεινό μέρος. Π.χ. σε ένα συρτάρι ή μια ντουλάπα στην κρεβατοκάμαρα. Όχι στο μπάνιο. Όχι στην κουζίνα.
• Τα παίρνουμε με γεμάτο ή με άδειο στομάχι;
Ανάλογα με τι γράφει στις οδηγίες. Αν δεν γράφει τίποτε στις οδηγίες δεν παίζει ρόλο. Τα αντιφλεγμονώδη καλό είναι να τα παίρνουμε μαζί ή μετά το φαγητό.
• Αλλάζει η δοσολογία των φαρμάκων το καλοκαίρι;
Για μερικά φάρμακα ναι. Π.χ. τα αντιυπερτασικά το καλοκαίρι μπορεί να χρειαστεί να τα μειώσουμε ή να τα ελαττώσουμε. Ειδικά τα διουρητικά, που και αυτά είναι μια κατηγορία αντιυπερτασικών, μπορεί να χρειαστεί να τα ελαττώσουμε ή να τα σταματήσουμε το καλοκαίρι που ιδρώνουμε για να μην πάθουμε καμιά αφυδάτωση.

• Πως μεταφέρουμε τα φάρμακα στο ταξίδι;
Σε θήκη CD. Καλό είναι να τα έχουμε στην χειραποσκευή μας.
• Ο καλύτερος τρόπος να πούμε στον Ιατρό τί φάρμακα παίρνουμε;
Είναι να έχουμε μαζί μας τα κουτιά τους.
• Η Παρακεταμόλη.
Depon. Panadol. Apotel. Dolal. Όποιος την ανακάλυψε έπρεπε να του δώσουν Nobel. Αναλγητικό και Αντιπυρετικό. Βοηθά να κοιμηθείς και πιο καλά. 1000 mg κάθε έξι ώρες. Με το ρολόι. Μη φοβάσαι. Δεν προκαλεί υποθερμία αν πάρεις Depon χωρίς πυρετό.
• Τα Αντιβιοτικά.
Τα αντιβιοτικά μόνο για το 15% των λοιμώξεων που είναι βακτηριακές. Για τις άλλες λοιμώξεις δεν βοηθούν. Τα αντιβιοτικά δεν είναι για να ρίξουν τον πυρετό.

• Τα Εμβόλια.
Ενώ στις ανεπτυγμένες χώρες είναι τσιγκούνηδες με τα φάρμακα είναι απλοχέρηδες με τα εμβόλια. Τα εμβόλια έχουν σχεδόν εξαφανίσει ασθένειες που σκοτώσανε εκατομμύρια ανθρώπων όπως η Ευλογιά, η Πολιομυελίτιδα, η Διφθερίτιδα ή ο Τέτανος. Αλλά και ασθένειες που υπήρχαν μέχρι πολύ πρόσφατα όπως η Ιλαρά, η επιγλωτίτιδα από τον Αιμόφιλο της ινφλουένζας ή η μηνιγγίτιδα από τον μηνιγγιτιδόκοκο. Ακόμα και οι συνηθισμένες ωτίτιδες των παιδιών έχουν μειωθεί σημαντικά από τότε που βγήκε το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο.


Σας ευχαριστώ πολύ !